Rapport Juncker: “Europese instellingen moeten uit hun winterslaap ontwaken”

• 2017-03-01
• Democratie & mensenrechten Sociaal beleid Gezondheid & consumenten Milieu & dierenwelzijn Geldzaken & handel Europa in de wereld

Jean-Claude Juncker, de voorzitter van de Europese Commissie, presenteerde vandaag zijn scenario’s voor de toekomst van de Europese Unie. De Europese Groene fractie hoopt dat dit de fundamentele discussie over Europa in de lidstaten aanzwengelt. De "Brusselse bubble” moet eindelijk uit de diepe winterslaap ontwaken.

Europees parlementslid Bart Staes (Groen) heeft zijn bedenkingen bij het rapport-Juncker: “Op zich is dit een relevante analyse die misschien zelfs de zelfverklaarde eurorealisten van de N-VA nog aan het denken gaat zetten over Europa. De Groenen delen enerzijds de urgentie die Juncker in zijn analyse maakt. De EU krijgt te maken met een nieuwe wereldorde, demografische verandering, digitalisering en klimaatverandering. Voor al deze uitdagingen is Europese samenwerking onmisbaar. Maar in de geschetste, vage toekomstscenario’s vergeet Juncker helaas opnieuw de mensen, de Europese burgers en de nood aan democratische vernieuwing en innovatie.”

Staes stelt ook vast dat bij de geschetste opties een echte breuk met het doorgeslagen marktdenken ontbreekt. “Wij willen een EU die gaat leveren voor mensen in plaats van louter bedrijven. De zogenaamde Europese neoliberale ‘pensée unique’ is nog steeds alomtegenwoordig, ondanks het falen van dit model dat we dagelijks om ons heen zien,” aldus Staes.

De Groenen zijn daarom niet te spreken over de vijf toekomstscenario’s die Juncker schetst. Geen enkele van die scenario’s raakt écht de kern over de groeiende ontevredenheid over de EU. Staes: “Wat Juncker eigenlijk voorstelt is doorgaan op dezelfde weg die de problemen veroorzaakte en dan hopen dat de problemen wel overwaaien. Ene professor Einstein zei al dat dat niet kan.”

Staes: “De waarden waarop Europa oorspronkelijk is gebouwd, zoals de essentiële vrijheden voor burgers, mensenrechten en een goed, beschermend sociaal model, staan niet centraal in Junckers visie. De bescherming van het milieu en de toekomst van onze planeet komt al helemaal niet voor in de toekomstvisies. Op welke planeet leeft die man?”

Dat die onderdelen ontbreken in de scenario´s is volgens Staes helaas typerend voor hoe de Europese Commissie telkens weer in de `TINA (there is no alternative)-modus´ blijft hangen. Staes: “Of er nu meer of minder Europese integratie komt, bij Juncker lijkt al vast te staan dat de interne markt en handelsakkoorden zoals CETA de kern van de EU moeten vormen. Voor burgers die snakken naar meer democratie, fiscale rechtvaardigheid, duurzame ontwikkeling, welzijn of simpelweg meer kansen op een fatsoenlijk inkomen hebben de scenario’s te weinig te bieden.”

Staes kijkt uit naar de discussies die nu in de lidstaten zullen plaatsvinden over Europa en zal zich inzetten de tekortkomingen in de scenario´s in te vullen. Groen is van mening dat alleen een sterk en verenigd Europa de problemen van deze tijd kan aanpakken. “Als Europa wegkwijnt, is de kans kleiner dat volgende generaties het net zo goed of beter krijgen”, aldus Staes.

Maar de Groenen erkennen als pro-Europese politieke beweging ook dat een sterker Europa om meer draagvlak vraagt. En om dat te bereiken moet de Europese besluitvorming democratischer en transparanter worden. Europa zal alleen slagen als de basis een grensoverschrijdende samenwerking en solidariteit blijft. De scenario’s van Juncker voor een kopgroep en een periferie is daar geen goed voorbeeld van, dat idee zal net leiden tot Europese desintegratie.”