Plastic wegwerpzakjes zijn weldra verleden tijd dankzij EU

• 2014-11-21
• Geldzaken & handel Milieu & dierenwelzijn Gezondheid & consumenten

Europa begint nu definitief met het zoveel mogelijk uitbannen van het gebruik van gratis plastic wegwerpzakjes. Een historische deal werd deze week bereikt tussen onderhandelaars van het Europees parlement, de Europese Commissie en de Europese Raad. Deze morgen gaven de vertegenwoordigers van de lidstaten (in Coreper) definitief groen licht aan het bereikte akkoord. Europees parlementslid Bart Staes (Groen): "Dit dossier is symbolisch belangrijk maar zal ook effectief de plastic soep in de oceanen reduceren. Het dossier toont aan hoe groene politici ook echt doorwegen op het minder belasten van onze leefomgeving dankzij Europese wetgeving. De Deense groene Margarete Auken was de onderhandelaar namens het parlement en zorgde ervoor dat de wetgeving stevig is." 

Staes: "Dit is een keerpunt. Het is de eerste keer dat we bindende Europese doelstellingen hebben om afval te verminderen. Ondanks stevig verzet van enkele lidstaten en van Frans Timmermans, de nieuwe Europese commissaris voor betere regulering en duurzaamheid, kregen we dit er via taaie onderhandelingen toch door. Goed nieuws voor onze kinderen en kleinkinderen!" (1)

Het Europees Parlement stemde in april al over nieuwe EU-wetgeving die plastic wegwerpzakjes wil uitbannen. Het resultaat versterkte destijds het voorstel van de Europese Commissie, omdat het een einde maakt aan het gratis weggeven van plastic zakjes in onder andere supermarkten.

Staes: "Gemiddeld gebruikt elke Europeaan een kleine 200 plastic tasjes in een jaar. Veel van deze wegwerptasjes belanden uiteindelijk in de plastic soep die op zee ronddrijft. Elk jaar sterven miljoenen zeedieren vanwege plastic in hun maag. Dit grote milieuprobleem wordt nu onder leiding van de Groenen eindelijk op Europees niveau aangepakt."

De Europese doelen stellen voorop om het gebruik van de wegwerpzakjes met de helft te verminderen binnen de drie jaar en tot 80% binnen de vijf jaar. Vooruitstrevende landen, zoals België, hebben al aangetoond dat het gebruik van deze zakjes drastisch ingeperkt kan worden. Zo leverde een vrijwillige inspanning tussen de grote warenhuisketens al een daling op met 80% in Vlaanderen en 60% in Wallonië. In 2011 verbruikten Belgen 100 wegwerpzakjes per persoon per jaar.

"Hoewel er bindende doelstellingen zijn, mogen lidstaten zelf besluiten hoe ze die doelen halen. Ofwel via een prijs op de wegwerpzakjes, ofwel door andere effectieve maatregelen waarmee de doelstellingen worden gehaald. Een prijs plaatsen op die zakjes is uiteraard de meest effectieve aanpak, al moet die dan overal gelden, niet alleen in supermarkten".

(1) De consumptie per Europeaan lag in 2010 op 176 wegwerpzakjes per jaar. Dat moet tegen 2019 dalen naar 90 zakjes per jaar en 40 tegen 2025.