Het hele politieke spectrum in het Europees parlement, van links tot rechts, wil dat EU-landen niet langer treuzelen bij het herverdelen van vluchtelingen uit Griekenland en Italië over de rest van Europa. Ruim anderhalf jaar geleden beloofden de leiders van de EU-landen om Griekenland en Italië te ontlasten door 160.000 vluchtelingen over te plaatsen. In de praktijk is dat amper gebeurd: slechts 11% van de oorlogsvluchtelingen kreeg een veilige plek aangeboden in andere lidstaten.
Europees parlementslid Bart Staes is zeer teleurgesteld over de lakse houding van de EU-landen en specifiek N-VA staatssecretaris Theo Francken: “Dit zou een Europese oefening in solidariteit moeten zijn en dat is waar Europese waarden over gaan. Solidariteit met vluchtelingen, maar ook van EU-landen onder elkaar. Maar tot nu toe ontbreekt die volledig in dit dossier.” Er zijn van de 160.000 minder dan 19.000 vluchtelingen herverdeeld uit Griekenland en Italië.
Sinds de Turkijedeal lijkt er een verandering te zijn in de beoordeling van welke vluchtelingen in aanmerking komen voor herverdeling. Alle vluchtelingen die in Griekenland aan zijn gekomen na het ingaan van de deal, zouden niet mogen worden herverdeeld, terwijl dit helemaal nergens staat in de bindende afspraken die door het Europees Parlement zijn behandeld.
Staes: “EU-landen komen hun afspraken niet na en verzinnen allerlei uitwegen om de aantallen vluchtelingen die voor relocatie in aanmerking komen te verlagen. En als gevolg daarvan zitten duizenden vluchtelingen, vaders, moeders en hun kinderen al maandenlang in mensonwaardige omstandigheden vast op Griekse eilanden. Ook zij hebben recht op een veilig en nieuw bestaan.”
Het is schandalig dat de landen en nu ook de Europese Commissie spelen of zelfs goochelen met cijfers en definities, vindt Staes. Sommige EU-landen weigeren zelfs om alleenstaande minderjarige vluchtelingen op te vangen, of ze willen vluchtelingen op basis van religie selecteren.
“Mensen op de vlucht verdampen niet opeens als je wegkijkt. Vluchtelingen zijn een verantwoordelijkheid van ons allemaal.” Staes pleit voor een echte oplossing voor de vluchtelingensituatie in Griekenland en Italië, waarin alle EU-landen hun verantwoordelijkheid nemen.
Oorspronkelijk ging het Europese spreidingsplan uit van 160.000 vluchtelingen. Dat werd dan na de Turkijedeal teruggebracht tot 106.000 te hervestigen asielzoekers uit Italië en Griekenland, waarvan dan 72.000 uit Turkije zouden komen. “Daar is ook al weinig van terecht gekomen,” zegt Staes. “België is één van de Europese lidstaten die dringend een versnelling hoger moet schakelen als het gaat om het hervestigen van vluchtelingen die gestrand zijn in Griekenland en Italië, zegt de Europese Commissie in een deze week verschenen evaluatie-rapport. Francken zou zich dus best wat minder op de borst kloppen.”
In een andere met ruime meerderheid goedgekeurde resolutie over het conflict in Syrië, staat ook een passage die EU-landen oproept om de relocatie van Syrische vluchtelingen serieuzer uit te voeren én om meer te doen aan ernstig beleid voor het toelaten van Syrische vluchtelingen op humanitaire gronden. Staes wijst er op dat “ook de politieke fractie ECR, waar de N-VA deel van uitmaakt, deze resolutie over Syrië mee steunde. Ik vraag me af of mijn N-VA collega parlementsleden de goedgekeurde tekst onder de neus van Francken zullen duwen. En liefst snel, want de situatie voor vele Syrische families is hemeltergend slecht.”