Aanhoudende repressie van de politieke oppositie en media in Kazachstan - schriftelijke vraag E-2048/2012

• 2012-05-10
• Geldzaken & handel Democratie & mensenrechten Europa in de wereld

Vraag gezamenlijk ingediend door Sonia Alfano (ALDE), Leonidas Donskis (ALDE), Liisa Jaakonsaari (S&D), Bart Staes (Verts/ALE), Andrzej Grzyb (PPE), Bogdan Kazimierz Marcinkiewicz (PPE), Piotr Borys (PPE), Paul Murphy (GUE/NGL), Nicole Kiil-Nielsen (Verts/ALE), Keith Taylor (Verts/ALE), Norica Nicolai (ALDE) en Marek Henryk Migalski (ECR)

We ontvingen meldingen dat Vladimir Kozlov, de leider van de Kazachse oppositiepartij ‘Alga!’, die momenteel in Kazachstan wordt geregistreerd, op 23 januari door het Kazachse Comité voor Nationale Veiligheid werd gearresteerd bij zijn terugkeer na ontmoetingen met Europese parlementsleden en ambtenaren bij de Europese Commissie waar hij de tragedie in Zhanaozen en de Kazachse parlementsverkiezingen had besproken. Daarnaast werd de woning van de heer Kozlov doorzocht. Op dezelfde dag werden tevens vijf andere oppositieleden – Mikhail Sizlov, Zhanbolat Mamay, Gulzhan Lepesova, Askar Tokmurzin, Serik Sapargali en Vadim Kuramshin – gearresteerd. Ook hun woningen werden doorzocht. Nog vijftien anderen werden afgezonderd in de kantoren van de ‘Alga!’ partij. Ten slotte werd de eindredacteur van de krant ‘Vzglyad’, Igor Vinyavsky, krachtens het Kazachse wetboek van strafrecht, beschuldigd van het 'met geweld oproepen tot het omverwerpen of wijzigen van de grondwettelijke orde of een schending met geweld van de eenheid van het grondgebied van de Republiek Kazachstan'. Op 26 januari werden Vladimir Kozlov, Igor Vinyavsky en Serik Sapargali veroordeeld tot twee maanden gevangenis. 1. Kan de vicevoorzitter/hoge vertegenwoordiger aangeven of ze al dan niet stappen heeft ondernomen om deze kwestie te bespreken met haar Kazachse tegenhangers? Internationale verkiezingswaarnemers en de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) verklaarden dat bij de Kazachse parlementsverkiezingen niet werd voldaan aan de democratische basisprincipes. Welke zijn de stappen die de vicevoorzitter/hoge vertegenwoordiger in het licht van deze situatie neemt om de situatie met betrekking tot de politieke situatie in Kazachstan op te volgen? Heeft de vicevoorzitter/hoge vertegenwoordiger de intentie om tussen te komen als antwoord op de gebeurtenissen in Kazachstan en uiting te geven van de resolute afwijzing door de EU van de schending van de fundamentele rechten van burgers zoals het recht op vrije meningsuiting, de vrijheid van vreedzame vergadering en de vrijheid van vereniging? Kan de vicevoorzitter/hoge vertegenwoordiger een juiste beschrijving geven van de stand van zaken met betrekking tot de nieuwe overeenkomst over een uitgebreide partnership en samenwerking tussen Kazachstan en de Europese Commissie die zeven maanden geleden werd gesloten tijdens de twaalfde sessie van het Samenwerkingscomité tussen de EU en Kazachstan? Steunt de Europese Unie, gelet op de huidige situatie, nog steeds de snelle toetreding van Kazachstan tot de Wereldhandelsorganisatie WTO?

***

Antwoord van de hoge vertegenwoordiger/vicevoorzitter mevrouw Ashton namens de Commissie (op 24 april 2012)

De hoge vertegenwoordiger/vicevoorzitter volgt de situatie in Kazachstan van nabij. Na de parlementsverkiezingen heeft de hoge vertegenwoordiger/vicevoorzitter een verklaring afgelegd waarin zij de Kazachse autoriteiten aanmaande de door de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) vastgestelde tekortkomingen aan te pakken. De Europese Dienst voor extern optreden (EDEO) en de EU-delegatie in Astana hebben regelmatig contact gehouden met de Kazachse autoriteiten om hulp aan te bieden en tegelijkertijd de nadruk te leggen op de internationale verplichtingen en verbintenissen, met name wat betreft de vrijheid van meningsuiting, vereniging en vergadering. Op 2 februari 2012 heeft de hoge vertegenwoordiger/vicevoorzitter tijdens een ontmoeting met de Kazachse minister van Buitenlandse Zaken Kazychanov de gevangenneming van de heer Kozlov, de heer Viyavski, en de heer Sapargali (en nog andere leden van de oppositie) aan de orde gesteld en haar ernstige bezorgdheid over de situatie uitgedrukt. Op 9 februari 2012 heeft de EU-delegatie in Astana een demarche ondernomen om zich te informeren over de gezondheidstoestand van de heer Kozlov en hem te bezoeken in de gevangenis. De EU-delegatie in Astana volgt van nabij de processen van 27 maart 2012 tegen de mensen die worden beschuldigd van deelname aan de gewelddadigheden van december 2011. Inmiddels heeft de heer Vinyavski amnestie gekregen en is hij op 16 maart 2012 weer vrijgelaten.

De Commissie is nog steeds voor de toetreding van Kazachstan tot de Wereldhandelsorganisatie. Dit proces gaat uit van handels- en economische overwegingen. Indien de onderhandelingen plaatsvinden met de nodige politieke betrokkenheid, zou dit een duidelijk teken zijn dat het land klaar is om de economische hervormingen op te voeren en multilaterale regels in acht te nemen. Niet alleen Kazachstan zelf zou belang hebben bij deze toetreding, maar ook de EU. Kazachstan moet wel nog meer inspanningen leveren om dit waar te maken, met name wat de verplichtingen inzake uitvoerrechten betreft.