AA
Is onder de noemer ‘strijd tegen het terrorisme’ nog steeds alles gepermitteerd?

De Turkse regering was zonder enige twijfel in haar nopjes met de zoveelste massale inzet van Belgische politiemensen en middelen tegen het Koerdische ROJ-TV en de Koerdische gemeenschap. Heel snel verkondigde Ahmet Davutoglu, de Turkse Minister van Buitenlandse Zaken, dat hij er van uitgaat dat de aanpak van deze in België actieve Koerdische tv-zender draait om "de liquidatie van een terroristische organisatie". Dat zou de Belgische politiek, media en publieke opinie moeten aanzetten tot argwaan. Iets wat ik jammer genoeg niet in de brede berichtgeving ontwaar. Raar. Want het zou niet de eerste keer zijn dat de Belgische autoriteiten zich met overdreven ijver laten meeslepen in een spel van Turks staatsnationalisme, dat al decennia het vervolgen van de Koerdische minderheid tot favoriete bezigheid maakt. Dit dossier raakt het evenwicht dat Westerse landen dringend moeten zoeken, tussen de strijd tegen het terrorisme enerzijds en het verdedigen van mensen- en volkerenrechten anderzijds. Die balans is nu al vele jaren uit het lood geslagen. Als we dat blijven accepteren als zogenaamd ‘verlichte samenlevingen’ hebben de vermeende terroristen het pleit bij voorbaat gewonnen.

Het kan best dat straks voor de Raadkamer blijkt dat het Parket wél voldoende aanwijzingen heeft/had dat in ons land Koerden gerekruteerd worden voor een gewapende strijd in Turkije. Het gerecht moet zijn werk doen, maar gezien de recente geschiedenis van dit dossier past terzake wel enige argwaan en kritische ingesteldheid ten aanzien van zowel politie als justitie.

Vooreerst: is het niet op zijn minst dubbelhartig dat Europese landen blijven roepen dat de Turkije nog niet klaar is voor toetreding tot de EU, omdat de democratische rechtstaat er (nog niet) voldoende is uitgebouwd, dat de naleving van mensen-, volkeren- en religieuze rechten er ernstig tekort schiet, terwijl politiediensten en justitie hier er blijkbaar geen enkele probleem mee hebben met hetzelfde (onderdrukkende) Turkse systeem juridische koekjes te bakken?

Deze zaak lijkt me eens te meer een schoolvoorbeeld van de dubbele standaard die westerse landen al te makkelijk hanteren als het gaat om mensenrechten en dit in toenemende mate sinds de aanslagen van 11 september. Voor het - op illegale wijze - verdrijven van de Irakese dictator Saddam Houssein werd gretig verwezen naar de beelden van met gifgas vermoorde Koerden in Noord-Irak. Tegelijk kijken we bij de misdaden van het Turkse leger tegen dezelfde Koerden in Zuid-Turkije als “goede NAVO-partners” een andere kant uit. De Deense NAVO-baas Rasmussen liep bijna zijn benoeming mis omdat Roj-TV uitzendt vanuit Denemarken.

Reeds eerder kaartte senator Geert Lambert aan dat de VS ons land suggereerde de 'Al Capone-methode' te gebruiken om deze televisiezender aan banden te leggen: een zender het zwijgen opleggen door die financieel lam te leggen. Zo blokkeerde het parket jarenlang de vrijgave van gelden van ROJ-TV, hoewel zelfs het Hof van Cassatie oordeelde dat er geen enkele band was tussen deze gelden en terroristische of criminele activiteiten. Dat de zender inhoudelijk niets te verwijten viel, was blijkbaar maar een detail.

Het Europees Parlement riep op 10 februari 2010 de Europese regeringen met betrekking tot Turkije op ‘ervoor te zorgen dat de antiterreurwetgeving niet wordt misbruikt om fundamentele vrijheden, met name de vrijheid van meningsuiting, in te perken’. Dat laatste is anders heel concreet wat er nu gebeurt met het politiegeweld tegen ROJ-TV in Denderleeuw: apparatuur werd vernietigd, computers in beslag genomen en medewerkers werden opgesloten. De actieve medewerking bij de gerechtelijke en politionele actie door Turkse politie- en justitiemensen wordt al te gemakkelijk weggewuifd. De Morgen publiceerde in 1998 naar aanleiding van eerdere massale acties tegen hetzelfde ROJ-TV bewijzen dat de toenmalige rijkswachtbaas Willy Deridder op 9 juli 1996 in Ankara een akkoord ondertekende met de Turkse autoriteiten en zijn ambtgenoot Alaaddin Yüksel. Toen reeds werd de basis gelegd voor een "structurele samenwerking" met de Turkse politiediensten en was er sprake van het ‘intensiveren van de politiesamenwerking’ tussen België en Turkije in het kader van de bestrijding van drugs- en mensenhandel en van ‘criminele feiten van gemeen recht die voortvloeien uit terroristische activiteiten’. Deridder had daarvoor helemaal geen politiek mandaat, maar de samenwerking kwam er wel degelijk. Pas later werd duidelijk dat de Turkse opsporingsdiensten, politie en de geheime diensten van onder tot boven verweven waren met de Turkse drugsmaffia en extreem rechtse moordcommando’s gelieerd aan de nationalistische groepering de Grijze Wolven.

Claude Debrulle, desijds directeur-generaal strafrechtbeleid en mensenrechten op het Ministerie van Justitie, zei: “Men verwart daar terrorisme met vrijheid van meningsuiting, vrijheid van vereniging en het gebruik van de Koerdische taal. Dit waren redenen om géén politiesamenwerking met Turkije na te streven.” Twee maanden na de ondertekening van het akkoord in Ankara lanceerde de Belgische speurdiensten ‘Operatie Spoetnik’, waarbij werd gezocht naar het witwassen van crimineel geld en afpersing ten bate van de pro-Koerdische zender Med-TV in Denderleeuw, de voorloper van ROJ-TV. Voor dit onderzoek werd niet alleen nauw samengewerkt met de Turkse autoriteiten, maar vloeide ook opsporingsinformatie vanuit België naar Turkije. De betrokken speurders bevestigden destijds dat er namen van donateurs van Med-TV werden doorgespeeld aan Turkije. “De rijkswacht heeft zich politiek laten manipuleren”, zei Erwin de Mey, de toenmalige advocaat van Med-TV.

Overigens stuikte Operatie Spoetnik voor de rechtbank in elkaar omdat de verdediging bewees dat het parket anonieme getuigen manipuleerde en verklaringen vervalste. “Blijkbaar bestaat er een tendens om acties van de Turkse inlichtingendiensten te vermommen als gerechtelijke onderzoeken,” zei de betrokken advocaat destijds in De Morgen.
Later kwam hier de illegale ‘Operatie Rebel’ bovenop: een controversieel en illegaal screenen van zowat de hele bevolking van Turkse origine door de rijkswacht in de jaren negentig.

Het hoeft dan ook niemand te verbazen dat ik als democratisch politicus oproep tot voorzichtigheid na deze duistere voorgeschiedenis. Het is niet aan de Belgische autoriteiten om een actief verlengstuk te zijn aan de culturele en politieke onderdrukking van Koerden door een “bevriende” staat. Voorts heeft de PKK bij mijn weten nooit gewelddadige acties gepleegd op Belgisch grondgebied en toch investeert België al ruim 15 jaar onophoudend veel menskracht en middelen in het bestrijden van de Koerdische vrijheid van meningsuiting. Zijn politie en het federaal parket misschien gefrustreerd over de ‘ontsnapping’ van DHKP-C’ster Erdal? Een zaak die ook al juridisch niet erg solide was.

De PKK een ‘terroristische organisatie? Dat is bij uitstek een ideologische en politieke uitspraak. De Koerden spreken liever over ‘bevrijdingsbeweging’. En dat herinnert me aan die andere ‘bevrijdingsbeweging’ die jarenlang ook ‘terroristische organisatie’ werd genoemd, en waarvan de leider nu ongeveer de grootste politiek heilige is die er op de planeer rondwandelt: het ANC van Nelson Mandela.

Bart Staes, Europees parlementslid Groen!

GroenDe enige partij die sociaal én milieuvriendelijk is.

www.groen.be

De Groenen/EVAGroenen en Europese Vrije Alliantie in het Europees Parlement.

www.greens-efa.eu

Samen ijveren voor een beter Europa en klimaat?