AA
Catalonië : Hoe divers willen we Europa eigenlijk?

De beelden van het geweld op bejaarden en ouders met jonge kinderen tijdens het Catalaanse referendum van zondag 1 oktober 2017 beklemmen nog altijd. Geweld gebruiken tegen mensen die vreedzaam willen stemmen, valt nooit goed te keuren, zelfs als je vindt dat dit referendum illegaal was. Het was een domme en contraproductieve zet van de Spaanse premier Mariano Rajoy en de Partido Popular, die een christendemocratisch-conservatieve minderheidsregering vormen in Madrid. Geweld gebruiken om een politiek probleem op te lossen kan nooit.

Het politiegeweld was de zoveelste illustratie van het totale onbegrip waarmee de Centrale Regering in Spanje weigert in te gaan op de terechte vraag naar meer autonomie voor Catalonië binnen de Spaanse staat. Uiteindelijk is dat de wil van een meerderheid van het Catalaanse volk. De dreiging met een referendum over afscheuring uit Spanje is in oorsprong een middel om onderhandelingen af te dwingen over het versterken van het autonomiestatuut binnen de Spaanse staat. 

Na de vreselijke beelden van zondag riepen velen op tot bemiddeling. Waarom zweeg de Europese Commissie zo lang? Waarom zei Vice-Voorzitter Timmermans vorige woensdag in het Europees Parlement expliciet dat het gebruik van “proportioneel” geweld door een Staat tegen onschuldige burgers wel degelijk kan? Weg de kans tot bemiddeling door de Europese Unie. Ook de Spaanse Koning Felipe VI liet zich voor de kar spannen van de Partido Popular. Weg de kans tot een bemiddelende en verbindende rol. 

Het is nu duidelijk dat de Spaanse Regering geen bemiddeling van buitenaf duldt. Mariano Rajoy speelt openlijk met het gebruik van artikel 155 van de Spaanse Grondwet waarbij Madrid het bestuur in Catalonië overneemt, de democratisch verkozen Catalaanse instellingen aan de kant zet, de Mossos d’Esquadra (Catalaanse politie) onder Spaans (militair) bevel plaatst en wellicht ook enkele ministers van de Catalaanse regering, premier Carles Puigdemont incluis, arresteert. Nog meer olie op het vuur.

Toch zijn er alternatieven mogelijk. Op aansturen van ondermeer Ada Colau, de zeer populaire burgemeester van Barcelona (En Comú Podem) werd een “Rondetafel van partijen voor de dialoog” gestart. Deze Rondetafel wil constructieve onderhandelingen over een onderhandeld referendum over het statuut van Catalonië binnen een hervormde en meer federale Spaanse Staat. Rond de tafel zitten vertegenwoordigers van Spaanse partijen zoals Podemos, Izquierda Unida, de Spaanse groenen (EQUO), maar ook regionalistische partijen zoals de PNV (Baskenland), Coalició Compromís (Valencia) en Iniciativa per Catalunya Verds (Catalaanse groenen). Ook twee Catalaanse regeringspartijen nemen deel: Esquerra Republicana de Catalunya (ERC) en de Democratische partij voor Catalonië (PDeCAT). Ze hebben de steun van de vakbonden en samen vertegenwoordigen ze 93 zetels in het Spaanse Parlement. 

Dit is geen spielerei. Het initiatief legt het gewicht op Pedro Sanchéz, de leider van de Spaanse socialisten (PSOE). Die tellen 84 zetels in het Spaanse Parlement. PSOE en de partijen van de “Rondetafel” beschikken over een meerderheid in het Spaanse Parlement om Mariano Rajoy, die ondertussen elk politiek en moreel gezag verloor, naar huis te sturen en zo het conflict op een vreedzame en redelijke manier op te lossen en Spanje te hervormen tot een federale staat met respect voor alle deelentiteiten. Eenheid in verscheidenheid heet dat.

Bart Staes

GroenDe enige partij die sociaal én milieuvriendelijk is.

www.groen.be

De Groenen/EVAGroenen en Europese Vrije Alliantie in het Europees Parlement.

www.greens-efa.eu

Samen ijveren voor een beter Europa en klimaat?