EU moet wetgeving voor veilig speelgoed verbeteren

• 2009-12-15
• Gezondheid & consumenten

De Europese Commissie onderzoekt of de pas eind 2008 goedgekeurde Europese wetgeving voor veiliger speelgoed, opnieuw moet worden aangescherpt. Dat beloofde Europees Commissaris Günter Verheugen gisterenavond in Straatsburg op verzoek van de groene fractie in het Europees Parlement. Een studie van het Duitse federale instituut voor Risico-analyse ligt aan de basis van dit verzoek. “Eind 2008 vonden wij dat de nieuwe richtlijn wel een stap vooruit was, maar vooral ook kansen liet liggen”, zegt Bart Staes, europarlementslid Groen!. “Amper een jaar later blijkt dat we gelijk hadden. In een tijd dat meer kinderen kanker krijgen, wordt het tijd dat het voorzorgsprincipe primeert op geld verdienen.”

De Groene fractie was de enige die precies een jaar geleden tegen de herziene speelgoedrichtlijn stemde, omdat ze niet ver genoeg ging. Staes: “Ten eerste wilde Verheugen dat toen nog snel goedgekeurd krijgen in verband met de naderende kerstmisinkopen. Een belachelijk argument, omdat het zeker een jaar tot twee jaar duurt voor deze richtlijn in de lidstaten van kracht wordt. Wij noemden de herziene richtlijn toen ook inhoudelijk een ‘mager kerstcadeau’, omdat bijvoorbeeld de overgangstermijn voor het weren van sommige kankerverwekkende stoffen vier jaar is.”

De herziening van de oorspronkelijke speelgoedrichtlijn uit 1988 kwam er mede op vraag van de groene fractie, nadat in 2007 verschillende keren grote hoeveelheden onveilig speelgoed van de markt moesten worden gehaald. Veel van dat speelgoed, vaak afkomstig uit China, bleek giftige stoffen te bevatten.

Een onlangs gepubliceerde nieuwe studie van het Duitse federale Instituut voor Risico-analyse (BfR) bevestigt de groene kritiek op de herziene speelgoedrichtlijn. BfR concludeert dat de Europese wetgeving onvoldoende beperkingen oplegt aan de concentratie van bepaalde chemische stoffen die kankerverwekkend zijn, mutageen of schadelijk voor onder andere de voortplanting. Het gebruik van deze stoffen werd ook niet volledig verboden en slechts langzaam uitgefaseerd. Wel werd het gebruik van sommige allergene geurstoffen verboden.

Verheugen legde gisteren een verklaring af en zei namens de Europese Commissie dat de nieuwe richtlijn werd gemaakt op basis van de wetenschappelijke inzichten van toen, maar dat de nieuwe gegevens thans worden geanalyseerd. Op basis van deze analyse wordt besloten of de speelgoedrichtlijn weer wordt aangepast. Staes: “Dit bewijst niet alleen inhoudelijk onze kritiek, maar ook dat men destijds beter zijn huiswerk had gemaakt en niet zo’n haast had moeten hebben alleen omwille van een leuk kerstverhaaltje. Dit toont ook aan dat de Commissie van tactiek moet veranderen: in een tijd waarin steeds meer kinderen kanker krijgen, moet het veiligheidsprincipe voorop staan.”

Staes: “We blijven ook bij onze eis dat het testen en uitvoeren van veiligheidsonderzoeken van speelgoed, niet door de producenten zelf gedaan moet worden, zoals de richtlijn bepaalt, maar door onafhankelijke controle-instanties.”

Volgens Staes zal dan blijken dat de praktijk onvoldoende rekening houdt met de gezondheid van kinderen: “De richtlijn schrijft voor dat lidstaten steekproeven moeten uitvoeren, maar dat is te vrijblijvend. Toenmalig minister voor Consumentenbescherming Paul Magnette gaf begin november 2008, op een vraag van kamerlid Meyrem Almaci (Groen!), toe dat België “géén punctuele controles op veiligheid van speelgoed uitvoert”. Bovendien hebben consumenten helemaal geen zekerheid, want er bestaat ook geen echt Europees kwaliteitslabel dat ouders toelaat goed gedocumenteerde beslissingen te nemen en dus speelgoed te vermijden dat schadelijk kan zijn voor de gezondheid van hun kinderen.”