AA
Les Levidow - Europese dilemma's in landbouwonderzoek

Les Levidow (left) and Pierre StassartU kunt de powerpointpresentatie hier nalezen.

Agroecologie kent drie – interdependente - dimensies: het gaat om een wetenschappelijke discipline, een landbouwpraktijk en een sociaal-politieke beweging.

Het gaat er om de meest ecologische productiemethodes, die zowel voedsel produceren als grondstoffen en hulpbronnen respecteren, te promoten. Het agro-industriële model wordt bekritiseerd, net zoals het dominante wetenschappelijk onderzoek en de ‘biologische landbouw’ als zijnde ‘elitair’.

Nochtans zijn agroecologische principes nauw verbonden met de biologische landbouw.
In tegenstelling tot agro-ecologie wordt bio-landbouw in divers EU beleid vermeld/gesteund: productnormen, plattelandsontwikkeling, onderzoeksagenda’s. Maar het begrip agroecologie komt amper in rapporten of onderzoeksvelden voor.

Hoe staat het dan met agroecologie in de Europese onderzoeksagenda? Hoe kan het een grotere rol spelen?

Ik was coördinator in het FP7 project (CREPE) waarin het middenveld studies uitvoerde. Knowledge-Based Bio-Economy was een studie (kopies zijn hier te verkrijgen) die de Europese onderzoeksagenda kritisch analyseerde. We kwamen tot volgende vaststelling:

Bio-economie wordt zeer breed gezien in de EU en heeft een budget van 3 miljard euro (waaronder agri-food production). Maar als we beter kijken, zien we vooral menswetenschappen (Life Science) en bijhorende technologieën op de agenda staan, samen met ‘functioneel voedsel’. In 2005 werd daarom Bio-economie en Menswetenschappen beter gedefinieerd (vooral non-food). Maar landbouwonderzoek blijft slecht afgestemd op de noden in de samenleving, in het bijzonder van de nood aan de input van specifieke kennis over landbouwpraktijken voor de voedselproductie.

Bio-economie blijft een concurrentie’ding’ gekaderd in de Lissabonagenda om van Europa de meest competitieve markt te maken tegen 2010.
Wetenschap probeert ‘oogsten’ te herdefiniëren als ‘hernieuwbaar ruwe grondstoffen’.
De Europese Technologie Platformen hebben hier een belangrijke rol in gespeeld.
Landbouw wordt gezien als oliebron van de 21ste eeuw (biomassa).

FP7 is ten voordele van Menswetenschappen (200 miljoen euro). Biotechnologisch onderzoek is dus verschoven naar ‘non-food’
Gelukkig is er een serieuze tegenstander, met een tegengestelde visie.
IFOAM lanceerde in 2008 Technology Platform Organics (TP Organics), met vertegenwoordigers uit de hele sector (ngo’s, biolandbouw, commerciële actoren in de voedselketen,…)

Brengt biolandbouw te weinig op? Volgens TP Organics kan het productiviteitsprobleem opgelost worden door intensivering van eco-functionele processen en agroecologische methoden.

Agroecologie komt niet expliciet voor in het denkschema, maar raakt impliciet wel aan dezelfde onderzoeksthema’s die naar voor worden geschoven: empowerment van plattelandsgebieden, onderzoek naar eco-functionele intensivering en voedsel voor gezondheid en welzijn.

Het budget voor dit soort onderzoek ligt nu op 37 miljoen.

FP7 wordt vervolgd door het programma Horizon2020. Het komt er op aan om agroecologie hierin op te nemen (en niet alleen de bio-economie en menswetenschappen). Voorlopig is het thema 'Eco-functionele intensivering' opgenomen.

Dilemma’s
Hoe kunnen we agroecolgie opnemen, zonder het kenmerkende van biologische landbouw teniet te doen?
Hoe kunnen we de kennis over agroecologische landbouwpraktijken verbeteren zonder het bestaande lokale kennis van boeren te verdrukken?
Hoe kunnen we korte ketens uitbreiden en meer consumenten bereiken zonder de typische kenmerken van het product in gevaar te brengen.

BIOGRAFIE

Les Levidow is a Senior Research Fellow at the Open University, UK, where he has been studying agri-environmental issues since the late 1980s. He is also Editor of the journal Science as Culture.

A long-running case study has been the agbiotech controversy, focusing on the European Union, USA and their trade conflicts. Research projects include four funded by the European Commission and two funded by the UK’s Economic and Social Research Council (ESRC). This research was summarised in three special issues of journals, as well as two co-authored books: Governing the Transatlantic Conflict over Agricultural Biotechnology: Contending Coalitions, Trade Liberalisation and Standard Setting (Routledge, 2006); and GM Food on Trial: Testing European Democracy (Routledge, 2010).

In recent years his research has encompassed a broader range of issues, e.g. alternative agro-food networks, agricultural innovation priorities and bio fuels. Funded by Framework Programme 7 of the European Commission, two projects involved Civil Society Organisations as partners. During 2008-2010 he coordinated an FP7 project, ‘Co-operative Research on Environmental Problems in Europe’ (CREPE) and was a partner in another, ‘Facilitating Alternative Agro-food Networks (FAAN)’. The CREPE project report, ‘What Bioeconomy for Europe?’ shows how R&D priorities favour different potential futures. He has worked with CSOs and Technology Platform Organics to help influence such priorities. For details of projects and publications, see http://dpp.open.ac.uk/people/levidow.htm

GroenDe enige partij die sociaal én milieuvriendelijk is.

www.groen.be

De Groenen/EVAGroenen en Europese Vrije Alliantie in het Europees Parlement.

www.greens-efa.eu

Samen ijveren voor een beter Europa en klimaat?