Openbaarheid van Bestuur moet klaarheid scheppen over Europese landbouwsubsidies

• 2005-10-15

De Vlaamse en de federale overheid moeten een gedetailleerd overzicht publiceren van wie de grote ontvangers zijn van de Europese landbouwsubsidies. Om dat te bekomen heb ik een procedure opgestart bij die overheden. Daarbij doe ik een beroep op de Vlaamse en federale regelgeving inzake de Openbaarheid van Bestuur.

Het debat rond de landbouwsubsidies moet op gang worden getrokken. Het huidig landbouwbeleid heeft rampzalige gevolgen voor het milieu en voor de boeren in ontwikkelingslanden. Het zorgt er bovendien niet voor dat de overgrote meerderheid van de Europese boeren een behoorlijk inkomen wordt gegarandeerd. Weinigen weten dat het niet zij zijn, maar wel de agro- en voedingsindustrie, die van deze steun genieten (lees ook).

Jaarlijks wordt er voor een bedrag van iets meer dan 1 miljard euro aan EU-landbouwsubsidies uitgedeeld in ons land. Transparantie over wat er met dat geld gebeurt, is dan ook zijn plaats. In bv. Estland, Denemarken, het Verenigd Koninkrijk en Nederland zijn die gegevens al vrijgegeven. Europees anti-fraudecommissaris Kallas heeft in toespraken op 3 en 17 maart 2005 in Nottingham en Berlijn overigens ook duidelijk gesteld dat hij zo’n transparantie voorstaat. De Europese Commissie vindt dat het aan de lidstaten is om deze beslissing te nemen. Maar het is toch ondenkbaar dat de Vlaamse Landbouwminister Leterme en de federale Landbouwminister Laruelle terzake achterblijven?

Recent nog verzocht ik federaal minister van Landbouw Laruelle de cijfers vrij te geven. De antwoorden die ik daarop heb gekregen waren bijzonder afwijzend. Het vrijgeven van die gegevens zou ingaan tegen de bescherming van de persoonlijke levenssfeer.

Dat slaat nergens op. In mijn aanvragen heb ik het alleen over 'niet-natuurlijke personen', bedrijven dus. Ik stel zelfs voor om bv. een ondergrens in te stellen waaronder geanonimiseerd kan worden. Dat maakt dat de namen van de kleinschalige, familiale landbouwbedrijven er niet eens in voorkomen.

Omdat ik geen gehoor vind, start ik nu bij het BIRB, het Belgisch Restitutie- en Interventiebureau, een procedure waarbij ik een beroep doe op de federale wet inzake de Openbaarheid van Bestuur (meer info).

Ook Vlaams minister voor Landbouw Leterme wenste aanvankelijk niet te antwoorden op vragen over de verdeling van de landbouwsubsidies. Leterme wou niet ingaan op de Groen!-oproep om het Vlaams decreet betreffende Openbaarheid van Bestuur nu eens echt in de praktijk toe te passen. Ook een Vlaamse procedure dus, bij de ABKL, de Administratie Beheer en Kwaliteit Landbouwproductie.

Wat in Nederland, Denemarken, het Verenigd Koninkrijk en Estland kan, moet ook kunnen in Vlaanderen. Leterme kent het Decreet op de Openbaarheid van Bestuur en weet dat hij - gezien in een Europees kader - op termijn deze gegevens hoe dan ook moet vrijgeven. Hij heeft alvast beslist om dat te doen. We wachten op het resultaat ervan.

Bart Staes - Europees Parlementslid voor Groen!