De ‘heilige koe’ moet dringend op dieet

• 2008-09-01

Soms lijkt het zo eenvoudig, dat je je afvraagt waarom zaken zo langzaam gaan. Zuinige auto’s bijvoorbeeld. In tijden van extreem hoge benzineprijzen zou je verwachten dat fabrikanten zo snel mogelijk zuinige exemplaren op de markt brengen. Niet omdat fabrikaten plots milieufreaks worden, maar omdat dat concurrentieel voordeel oplevert. Helaas, steeds snellere auto’s zijn er wel al lang, maar de écht energiezuinige auto vlot maar langzaam.

Het stoppen van de productie van de brandstof slurpende SUV’s in de Verenigde Staten was natuurlijk goed nieuws. Maar voorts lijkt het zuiniger en milieuvriendelijker worden van het autopark toch een race tegen de klok.

Uit een studie van Transport & Environment (T&E) blijkt dat geen enkele Europese autofabrikant op schema ligt om de Europese normen voor uitstoot en brandstofefficiëntie van nieuwe wagens te behalen. "De vrijwillige overeenkomst van de Europese Commissie met de autofabrikanten heeft haar doel gemist," zegt Bram Claeys, adviseur mobiliteit van Bond Beter Leefmilieu (BBL).

Uit de studie van T&E blijkt dat vorig jaar de gemiddelde CO2-uitstoot van nieuwe auto’s weliswaar is gedaald, maar helaas slechts met 1,7%. Dat is te weinig volgens de Europese doelstellingen en ook volgens reeds gemaakte afspraken. De mentaliteitswijziging is in autoland nog niet voldoende: als het gaat om het produceren van snelle en hoogtechnologische, computergestuurde wagens lijkt 'the sky the limit’.

De BBL klaagt terecht aan dat ondanks de signalen dat de technologieën voor grotere energiezuinigheid bestaan, de Europese autobouwers er nog altijd niet in slagen om het verbruik en dus de CO2-uitstoot van nieuwe auto's drastisch te doen dalen.

Een net gelanceerde campagne van T&E en Friends of the Earth toont een Volkswagen kever uit 1948 en de nieuwe kever Luna 1.6 uit 2008: zestig jaar later verbruiken de nieuwe kevers nog steeds 7,5 liter per 100 kilometer. Kerstin Meyer, onderzoekster bij T&E zei: ‘Zes decennia waren autobouwers innovatief in alles, behalve energiezuinigheid. En ze hebben gefaald bij het vaststellen dat de tijden veranderd zijn.’

Nieuwe auto's die in 2007 in Europa werden verkocht, stoten gemiddeld 158g CO2 per km uit. De Europese fabrikanten merken, goed voor ruim tachtig procent van de verkoop, hebben beloofd om tegen eind dit jaar een gemiddelde uitstoot van 140 g CO2/km te halen. Dat lijkt een lastig haalbare kaart.

De Europese Commissie heeft daarom eind 2007 een voorstel gedaan voor meer bindende afspraken en de komende week wordt hierover gestemd in het Europees Parlement. De milieugroep BBL riep Europarlementsleden dan ook op om op 9 september in de milieucommissie van het Europees Parlement te stemmen voor een verplichting voor de autoconstructeurs om écht zuinige wagens op de markt te brengen en daarmee een trendbreuk te forceren. Wel, het zal u niet verbazen, de BBL mag op mij rekenen! En hopelijk zegeviert ook bij een meerderheid van mijn collegae het gezond verstand.

Een meer verplichtend karakter is niet alleen van cruciaal belang voor het milieu: het zal helpen de CO2-uitstoot van het wegverkeer omlaag te brengen. Maar het is ook een sociaal signaal richting burgers waar Europa zo’n behoefte aan heeft: de hoge brandstofprijs maakt dat mensen met een kleine beurs steeds moeilijker toegang tot mobiliteit krijgen.

Het zal u niet verbazen dat een overgrote meerderheid van Europese burgers voorstander is van strengere normen. Uit een grootschalige opiniepeiling – uitgevoerd door TNS Opinion onder 5000 mensen in vijf Europese lidstaten – blijkt voor 87 procent van de ondervraagden dat het dringend nodig is dat er maatregelen genomen worden om de 120 gram CO2-uitstoot per kilometer te realiseren. De auto moet zo snel mogelijk een kwart minder verbruiken, vinden Europese burgers. Ze wijzen er ook op dat minder uitgaven aan benzine goed is voor de economie, omdat mensen middelen overhouden om aan andere zaken te besteden.

Eén van de redenen dat het zo langzaam vooruitgaat met een groenere automobielindustrie – ondanks de vele ‘groene’ reclamecampagnes van automerken – is dat auto’s nog steeds zwaarder wegen omdat ‘zware wagens’ blijkbaar in trek zijn. BMW bijvoorbeeld slaagt er recentelijk wel in om behoorlijk sprongen voorwaarts te maken als het gaat om minder CO2-uitstoot, maar moet net als vele andere constructeurs volgens de milieulobby ‘het dogma van hoge vermogens en zware wagens verlaten’. Zo is het.

Een auto betekent de vrijheid om wanneer je zelf wil van A naar B te reizen. Een groot goed, maar zoals we inmiddels zouden moeten weten, houdt vrijheid op waar je raakt aan grenzen van….de planeet. Daarom moet de heilige koe dringend op dieet. Zowel letterlijk – minder benzine – maar ook figuurlijk. De auto hoeft niet meer zo centraal te staan in ons leven. Het welvaartssymbool mag zo langzamerhand wel eens worden teruggebracht naar zijn ware proporties: een handig transportmiddel, niets meer, niets minder. Aan ons de keuze.

Bart Staes