WTO-onderhandelingen met betrekking tot artikel XIII van de GATS (Schriftelijke vraag E-0295/05)

• 2005-04-11

Artikel XIII van het General Agreement on Trade in Services (GATS) voorziet dat de normale GATS-regels, t.w. meestbegunstigdenatieregel (art. II), markttoegang (art. XVI) en nationale behandeling (art. XVII), niet van toepassing zijn op overheidsaanbestedingen zonder commerciële doeleinden, maar dat er wel onderhandelingen opgestart moeten worden om specifieke regels af te spreken voor overheidsaanbestedingen. Binnen WTO-verband zijn nu onderhandelingen bezig over dit artikel XIII.

Erkent de Commissie dat het ongedaan maken van de uitzonderingen zoals bepaald in artikel XIII van de GATS bijzonder zware gevolgen kan hebben voor de ontwikkelingslanden, maar ook voor nationale, regionale en lokale besturen van andere naties en zal zij daarom handhaving van deze uitzonderingen bepleiten?

Zo neen, op welke argumenten baseert zij zich om te stellen dat de vrijmaking van de markt voor openbare aanbestedingen positieve gevolgen zal hebben voor met name ontwikkelingslanden en besturen van kleine lokale entiteiten?

***

ANTWOORD VAN COMMISSARIS MANDELSON

Betere omstandigheden voor invoerconcurrentie bij overheidsaanbestedingen zijn cruciaal voor de overheid om bij het verwerven van diensten de kosten voor de schatkist te beperken. Op die manier krijgt de belastingbetaler waar voor zijn geld, verbetert de dienstverlening van de overheid en worden de middelen beter aangewend. De markt openen voor buitenlandse dienstverleners kan ook de binnenlandse industrie stimuleren, innovatie bevorderen en bijdragen tot goed bestuur.

Wat de uitvoer betreft hebben de landen die de Overeenkomst inzake overheidsopdrachten (GPA) van de Wereldhandelsorganisatie (WTO) hebben ondertekend, toegang tot een belangrijk deel van de markt voor overheidsopdrachten. Landen die geen GPA-partijen zijn, vooral ontwikkelingslanden, hebben geen gegarandeerde toegang tot deze en andere markten.

Bedrijven in landen die de Overeenkomst inzake overheidsopdrachten niet hebben ondertekend, hebben dus te lijden onder het feit dat zij geen toegang hebben tot de markt voor overheidsopdrachten waarop die overeenkomst van toepassing is.

De Europese Unie heeft daarom voorgesteld dat de Wereldhandelsorganisatie in het kader van de GATS akkoord gaat met regels voor overheidsaanbestedingen. Deze bieden de WTO-leden, in het bijzonder ontwikkelingslanden, de mogelijkheid om hun markt voor overheidsaanbestedingen in de dienstensectoren die zij geschikt achten geleidelijk open te stellen alsook om maatregelen te nemen gericht op de ontwikkeling van bepaalde dienstensectoren en de binnenlandse industrie, waaronder de mogelijkheid om een beleid van preferentiële prijzen te voeren. Benadrukt moet worden dat ontwikkelingslanden in dat geval volledig zelf zouden kunnen beslissen over het tijdschema en het toepassingsgebied van de maatregelen die ze zouden nemen om hun markt voor overheidsaanbestedingen open te stellen voor internationale concurrentie. In veel ontwikkelingslanden zou de markt voor overheidsaanbestedingen (bijvoorbeeld de bouwsector) baat hebben bij meer transparantie en concurrentie. Dat zou op twee manieren de ontwikkelingslanden ten goede komen: hun ondernemingen krijgen toegang tot andere markten, met name tot de markten voor overheidsaanbestedingen van andere ontwikkelingslanden, en ontwikkelingslanden krijgen de mogelijkheid om diensten van een hogere kwaliteit tegen een lagere prijs aan te besteden in de sectoren die zij beslissen open te stellen.