Strenger optreden tegen buitenlandse belastingparadijzen hoogst nodig

• 2017-01-18
• Democratie & mensenrechten Ontwikkelings samenwerking Geldzaken & handel Europa in de wereld

GroenLinks Europarlementariër Judith Sargentini, rapporteur op het witwas-dossier, wil dat er strenger wordt opgetreden tegen landen waarvan bekend is dat zij te weinig doen tegen terrorismefinanciering, witwassen en belastingontduiking. Morgen stemt het Europees Parlement over een lijst met landen met een verhoogd risico op dit soort praktijken. De lijst is opgesteld door de Europese Commissie en bevat een zeer beperkt aantal landen. Ze roept haar collega’s dan ook op de voorgestelde lijst te verwerpen: “Landen die niet eerlijk volgens de financiële regels spelen, moeten we niet belonen. Belastingontwijkers stelen van ons allemaal en landen die dit faciliteren moeten op de zwarte lijst.”

Op de zwarte lijst staan landen die geen goede regels hebben om witwassen en terrorisme financiering tegen te gaan en daarmee een bedreiging vormen voor het financiële stelsel van de Europese Unie. Wanneer meldingsplichtige entiteiten, zoals banken, te maken krijgen met personen of bedrijven gevestigd in deze landen dan moeten zij een uitgebreider klantenonderzoek verrichten. Sargentini: “Het is cruciaal dat Europese landen belasting kunnen heffen en niet via het buitenland inkomsten verliezen. Zonder gezonde overheidsfinanciën kunnen kinderen niet naar school en dokters niet opereren.”

Drie keer per jaar moet de Commissie de lijst van risicolanden herzien na grondig eigen onderzoek. Deze verplichting vloeit voort uit de vierde anti-witwasrichtlijn, die Sargentini namens het Europees Parlement onderhandelde. De Europese Commissie presenteerde in juli een eerste lijst die volledig is gebaseerd op een beslissing van de Financial Action Task Force (FATF), een intergouvernementeel instituut. Sargentini: “De eerste lijst was overduidelijk een knip en plak-exercitie van de Commissie, terwijl de wet een objectieve analyse voorschrijft.” Naar aanleiding van die lijst tekende Sargentini bezwaar aan bij Eurocommissaris Jourova, die verantwoordelijk is voor het opstellen van de zwarte lijst.

Ook de tweede lijst, die aan de basis ligt van de resolutie van vandaag, geeft geen blijk van een grondig onderzoek. Het bevat nagenoeg dezelfde landen als de eerste lijst: Afghanistan, Bosnië en Herzegovina, Irak, Iran, Laos, Syrië, Oeganda, Vanuatu, Jemen en Noord-Korea. Alleen Guyana is van de lijst af gehaald. Sargentini: “Ook deze lijst voldoet totaal niet aan de realiteit. De Commissie moet gewoon haar werk doen en geen politiek bedrijven door voor belastingvergrijpen een oogje toe te knijpen.”

De lessen die geleerd zijn na de Panama Papers blijken geen aanleiding voor de Commissie geweest om de lijst uit te breiden. Sargentini doet daarom nu als onderhandelaar op de gedeeltelijke herziening van de vierde anti-witwasrichtlijn voorstellen om de zwarte lijst in de toekomst ambitieuzer te maken. Sargentini: “Als wij daadwerkelijk effect willen sorteren in het bestrijden van financiële criminaliteit, dan hebben wij een ambitieuze zwarte lijst nodig. Alleen dan kunnen we voorkomen dat criminelen hun geld uit het buitenland in Europa kunnen uitgeven.”