Lidstaten mogen niet tornen aan Schengen

• 2011-07-07
• Democratie & mensenrechten Europa in de wereld

Het Europees Parlement is fel gekant tegen de invoering van nieuwe controles langs de binnengrenzen in het Schengengebied. De instroom van migranten en asielzoekers rechtvaardigt dit niet, zo stelde het EP donderdag in een resolutie met betrekking tot voorgenomen veranderingen van de Schengenregels.

Het Schengensysteem dat het vrij verkeer van personen regelt, is onlangs onder druk komen te staan toen enkele lidstaten overwogen nieuwe grenscontroles in te voeren in reactie op een plotselinge toestroom van migranten uit Noord Afrika. Op 24 juni vroeg de Europese Raad aan de Europese Commissie in september een voorstel te presenteren voor een vrijwaringmechanisme in reactie op "buitengewone omstandigheden" die de Schengensamenwerking op losse schroeven kunnen zetten.

De resolutie die donderdag met een ruime meerderheid is aangenomen, "betreurt de pogingen van lidstaten om hernieuwde grenscontroles in te voeren". Het besluit herbevestigt parlementaire weerstand tegen vernieuwingen aan het Schengenmechanisme die andere doelen voor ogen hebben dan de bevordering van het vrij verkeer van personen of het bevorderen van EU-bestuur in het Schengengebied.

Het EP benadrukt dat de huidige Schengengrenscode in de mogelijkheid voorziet om weer grenscontroles aan de binnengrenzen in te voeren als er sprake is van "ernstig gevaar voor het overheidsbeleid of voor de binnenlandse veiligheid".

Volgens EP-leden komen de recente problemen rond Schengen voort uit weerstand tegen de uitvoering van gemeenschappelijk EU-beleid op andere terreinen, vooral op het gebied van een gezamenlijk Europees Asiel en Migratiebeleid. Het EP dringt aan op spoed en vooruitgang op deze terreinen (de streefdatum voor de invoering van een gemeenschappelijk asiel en migratiesysteem ligt in 2012).

Onder het huidige systeem kunnen lidstaten unilateraal besluiten opnieuw grenscontroles in te voeren. EP-leden willen dat het nieuwe evaluatiemechanisme een EU-systeem wordt.

Het EP dringt hard aan op meer solidariteit richting de EU-landen die te kampen hebben met uitzonderlijke situaties.

*** PERSBERICHT VAN DE GROENLINKS IN HET EP ***

GroenLinks is tevreden dat het Europees Parlement vandaag duidelijk gemaakt heeft dat EU-lidstaten niet zomaar op eigen houtje grenscontroles mogen instellen. De Europarlementariërs benadrukken het belang van het Schengenverdrag en hebben te kennen gegeven dat ze in de besluitvorming over Schengen betrokken moeten worden.

GroenLinks-Europarlementariër Judith Sargentini: "Schengen is een van de belangrijkste verworvenheden van de Europese Unie. Het is belangrijk dat het Europarlement dit duidelijk maakt aan die paar lidstaten die denken Schengen aan hun laars te kunnen lappen. Helaas is Nederland een van die lidstaten die sinds kort weer begonnen is met mobiele grenscontroles."

Volgens Sargentini is het duidelijk dat deze grenscontroles in strijd zijn met de regels over Schengen. Sargentini heeft hierover eerder al vragen gesteld aan de Europese Commissie.

Momenteel onderhandelen het Europarlement en de Raad van Europese ministers over een wetsvoorstel over de controle op de correcte toepassing van Schengen. Het lijkt er op dat een aantal lidstaten, waaronder Nederland, het Europees Parlement buiten de besluitvorming wil houden. Sargentini: "Het staat zwart op wit in het Verdrag van Lissabon dat het Europees Parlement betrokken moet worden bij wijzigingen van de Schengen afspraken. Wij gaan alles in het werk stellen om ervoor te zorgen dat er geen beslissingen worden genomen buiten het Europarlement om, desnoods stappen we naar het Europees Hof in Luxemburg."

De Europese Commissie komt in september met een voorstel om de eisen en voorwaarden voor het instellen van tijdelijke controles te verduidelijken.