'Ambitieus' Europees plan tegen belastingontwijking blijkt losse flodder

• 2015-06-18
• Democratie & mensenrechten Geldzaken & handel

Woensdag presenteerde de Europese Commissie haar voorstellen voor Europese afstemming van de vennootschapsbelasting. “Er zitten een paar goede aanzetten in het plan, maar de meeste voorstellen zijn tegelijkertijd onrealistisch en ontoereikend”, reageert Europarlementariër Bas Eickhout (GroenLinks). “Vandaag bleek dat het Amerikaanse Walmart via Nederland en Luxemburg op grote schaal belasting ontduikt. Deze voorstellen zullen dit soort praktijken niet voorkomen.”

Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker kiest er voor om een gemeenschappelijke grondslag voor vennootschapsbelasting tot speerpunt van zijn belastingpolitiek te maken. Eickhout: “Een snelle realisering van die gemeenschappelijke grondslag is wenselijk, maar bijkans onmogelijk, omdat alle EU-landen hier een veto op hebben. Nu al lijken regeringsleiders hier voor te gaan liggen.” Bovendien heeft een gemeenschappelijke grondslag voor vennootschapsbelasting alleen nut als er ook een Europese minimumbelasting wordt afgesproken, stelt Eickhout. “Anders gaat de race to the bottom gewoon door.”

Dat de Europese Commissie meer transparantie door middel van country-by-country reporting eerst verder wil onderzoeken, is een grote misser. Eickhout: “Het openbaar maken van de belastingafdrachten per land waarin een bedrijf actief is, is voor media, burgers en ngo's hét drukmiddel om om bedrijven aan te sporen om eerlijk belasting te betalen.” De ministers van Europese landen kunnen deze transparantievoorschriften met een gewone meerderheid aannemen en zijn dus relatief makkelijk in te voeren. Op aandringen van de Europese Groenen is eerder country-by-country reporting voor banken verplicht gesteld.

Ook bij de wildgroei aan belastingafspraken (tax rulings) stelt de Europese Commissie geen vereenvoudiging voor. Ieder land mag individueel belastingafspraken blijven maken met landen buiten Europa. En daarbij krijgen sommige landen wel bijzondere voorwaarden en andere weer niet. Nederland, Ierland, Luxemburg en andere belastingparadijzen maken het zo mogelijk voor bedrijven om hun winsten belastingvrij of bijna belastingvrij de Europese Unie uit te sluizen. “De enige werkgelegenheid die dat oplevert is voor belastingontwijkers en hun belastingadviseur”, aldus Eickhout.

Woensdagochtend verscheen een studie van Americans for Tax Fairness. waarin opnieuw de schadelijke rol in het faciliteren van belastingontwijking voor multinationals van Nederland blijkt. Walmart blijkt een groot deel van zijn belastingplicht via brievenbussen in Luxemburg en Nederland te ontlopen.