Kiesrecht bij gemeenteraadsverkiezingen: Commissie zet inbreukprocedure tegen België door

• 2003-07-23

Als gevolg daarvan konden deze EU-burgers niet stemmen en werd inbreuk gemaakt op hun fundamentele recht om bij gemeenteraadsverkiezingen hun stem uit te brengen.

Artikel 19 van het EG-Verdrag kent elke burger van de Unie kiesrecht toe bij gemeenteraadsverkiezingen in de lidstaat waar hij of zij verblijft, onder dezelfde voorwaarden als de onderdanen van die staat. De uitoefening van dit recht is nader uitgewerkt in Richtlijn 94/80/EG.

De richtlijn bepaalt dat de lidstaten de nodige maatregelen moeten treffen om de EU-burgers de mogelijkheid te bieden tijdig voor de verkiezingen op de kiezerslijst te worden ingeschreven. De kiezerslijst moet de namen van alle EU-burgers bevatten die te kennen hebben gegeven dat zij willen stemmen.

Bij de Belgische gemeenteraadsverkiezingen van 2000 hebben 133 niet-Belgische EU-burgers die in de gemeente Honnelles wonen, tijdig verzocht om op de kiezerslijst te worden ingeschreven. De gemeenteraad heeft haar besluit betreffende de kiezerslijst echter te laat genomen, na de door de Belgische wetgeving voorgeschreven uiterste termijn. Hierdoor konden de EU-burgers niet aan de verkiezingen deelnemen. De Belgische gerechtelijke instanties hebben verschillende procedures over deze zaak behandeld, maar geen oplossing voor deze situatie gevonden.

De EU-burgers in Honnelles konden bij de verkiezingen niet stemmen, omdat zij uit de kiezerslijst waren geschrapt. Hierdoor konden zij hun door het Gemeenschapsrecht gewaarborgde fundamentele recht om bij gemeenteraadsverkiezingen hun stem uit te brengen, niet uitoefenen.

De Commissie heeft derhalve op 9 juli besloten aan België een met redenen omkleed advies toe te zenden. De toezending van een met redenen omkleed advies is de tweede fase van de inbreukprocedure van artikel 226 van het Verdrag. Indien de betrokken lidstaat niet binnen twee maanden na ontvangst van het met redenen omkleed advies een bevredigend antwoord geeft, kan de Commissie de zaak aanhangig maken bij het Europees Hof van Justitie.