(25/10/06) Commissie brengt mededeling over alcoholgerelateerde schade

• 2006-10-25

De Europese Commissie heeft haar goedkeuring gehecht aan een mededeling die een EU-strategie bevat om de lidstaten bij de beperking van alcoholgerelateerde schade te ondersteunen. De mededeling gaat in op de negatieve gezondheidseffecten van schadelijk en gevaarlijk alcoholgebruik, dat volgens schattingen jaarlijks aan 195.000 mensen in de EU het leven kost. In de mededeling worden de volgende prioriteiten gesteld:

-- bescherming van jongeren en kinderen;

-- beperking van het aantal gewonden en doden door alcoholgerelateerde verkeersongevallen;

-- preventie van schade bij volwassenen en indamming van het negatieve effect op de economie;

-- bewustmaking omtrent het effect van schadelijk alcoholgebruik op de gezondheid;

-- verzameling van betrouwbare statistische gegevens.

ONDERSTEUNING NATIONALE MAATREGELEN

De Commissie heeft aangegeven hoe de EU de nationale maatregelen ter beperking van alcoholgerelateerde schade kan ondersteunen. Dat kan bijvoorbeeld door de financiering van projecten via de programma's voor volksgezondheid en onderzoek, de uitwisseling van goede werkwijzen op gebieden als de beperking van het alcoholgebruik door minderjarigen, en door de verkenning van samenwerkingsmogelijkheden bij voorlichtingscampagnes of de aanpak van het rijden onder invloed en andere EU-initiatieven.

De mededeling brengt ook de acties van de lidstaten in kaart om zo de verspreiding van goede werkwijzen te bevorderen en stelt voor een forum over alcohol en gezondheid op te richten. Voorts wordt aangegeven hoe het bedrijfsleven een bijdrage kan leveren, waarbij vooral wordt gepleit voor een verantwoord reclame- en marketingbeleid. De Commissie erkent de rol van de lidstaten op dit beleidsgebied en is niet van plan wetgeving op EU-niveau voor te stellen.

Markos Kyprianou, EU-commissaris voor Gezondheid en consumentenbescherming, zegt hierover het volgende: "Binge drinking, alcoholgebruik door minderjarigen en rijden onder invloed zijn reële problemen voor de volksgezondheid in Europa, met name bij jongeren. De Commissie heeft niets tegen matig alcoholgebruik, maar wil de lidstaten actief ondersteunen bij het beperken van schade die door alcoholmisbruik wordt veroorzaakt. Deze mededeling heeft tot doel de discussie en samenwerking op Europees niveau actiever te stimuleren door de oprichting van fora voor de uitwisseling van goede werkwijzen. Ik geloof ook dat het bedrijfsleven meer kan doen om alcoholgerelateerde schade te verminderen, een verantwoord drinkpatroon te bevorderen en de consument beter in te lichten. De Commissie zet zich voor dit doel in door de verschillende actoren bijeen te brengen, samenwerking te bevorderen en projecten op dit gebied te financieren."

BELANGRIJK EFFECT OP GEZONDHEID EN ECONOMIE

Volgens schattingen drinken 55 miljoen volwassenen in de EU in een mate die als gevaarlijk wordt beschouwd. Van alle gezondheidsproblemen en vroegtijdige sterftegevallen wordt 7,4% direct of indirect veroorzaakt door schadelijk of gevaarlijk alcoholgebruik. Arbeidsverzuim ten gevolge van gevaarlijk alcoholgebruik, drinken tijdens het werk of werken met een "kater" hebben een negatief effect op de arbeidsprestaties en daardoor op het concurrentievermogen en de productiviteit. In de leeftijdsgroep 15-29 jaar kan 10% van de sterftegevallen bij vrouwen en 25% van die bij mannen worden toegeschreven aan gevaarlijk alcoholgebruik. Het is ook de oorzaak bij 16% van de gevallen van kindermisbruik en —verwaarlozing. Blootstelling aan alcohol tijdens de zwangerschap kan de ontwikkeling van de hersenen schaden en wordt in verband gebracht met een verminderde intelligentie. Ongeveer een kwart van alle ongevallen kan worden toegeschreven aan alcoholgebruik en elk jaar komen in de EU zo'n 10.000 mensen bij alcoholgerelateerde verkeersongevallen om het leven.

ACTIE VAN DE COMMISSIE

Samen met de lidstaten en belanghebbenden zal de Commissie strategieën uitwerken om het alcoholgebruik door minderjarigen aan banden te leggen door goede werkwijzen in verband met, bijvoorbeeld, de verkoop en het schenken van alcohol, de marketing van alcohol en het beeld van alcohol in de media uit te wisselen. Via haar volksgezondheidsprogramma zal de Commissie steun geven aan projecten die bijdragen tot een vermindering van alcoholgerelateerde schade in de EU, met name bij kinderen en jongeren, en zal zij informatie verzamelen en verspreiden. Zij zal de monitoring van de drinkgewoonten van jongeren steunen, met speciale aandacht voor het toenemend alcoholgebruik bij meisjes en het zogenaamde 'binge drinking'.

De Commissie zal samen met de lidstaten en belanghebbenden onderzoeken of het nut heeft een efficiënte gemeenschappelijke benadering voor de hele EU op het gebied van de consumentenvoorlichting te ontwikkelen. Een dergelijke discussie is vooral van belang omdat sommige lidstaten waarschuwingen op etiketten willen gaan aanbrengen (bv. over het gevaar van alcoholgebruik tijdens de zwangerschap). De Commissie zal de lidstaten en belanghebbenden ondersteunen bij de ontwikkeling van informatie- en onderwijsprogramma's over de gevolgen van schadelijk alcoholgebruik. In het kader van het EU-kaderprogramma voor onderzoek zal de Commissie steun beschikbaar stellen voor onderzoek naar de drinkgewoonten onder jongeren met het oog op een analyse van de huidige trends en van de redenen waarom jongeren drinken alsmede van de meer algemene factoren die het alcoholgebruik onder jongeren bepalen.

VOORBEELDEN VOOR NATIONALE MAATREGELEN

De lidstaten dragen de hoofdverantwoordelijkheid voor het alcoholbeleid in hun land. De rol van de Commissie bestaat erin de samenwerking en coördinatie tussen de lidstaten te stimuleren en nationale maatregelen aan te vullen, bijvoorbeeld door projecten financieel te steunen. De mededeling geeft een overzicht van de maatregelen die de lidstaten hebben genomen om alcoholgerelateerde schade aan te pakken.

De bedoeling daarvan is de verspreiding van goede werkwijzen in de EU te bevorderen. In de mededeling worden onder meer de volgende voorbeelden van nationale maatregelen genoemd: actie om de informatie voor de consument bij de verkoop, op het product of op het werk te verbeteren; actie voor een betere handhaving van de leeftijdsgrens bij de verkoop en het schenken van alcohol; voorlichting van jongeren en ouders; invoering van een verlaagde of nul-promille-alcohollimiet voor jonge of onervaren autobestuurders en beroepschauffeurs; en de handhaving van maatregelen om het rijden onder invloed tegen te gaan.

FORUM 'ALCOHOL EN GEZONDHEID'

De Commissie zal ook:

-- uiterlijk juni 2007 een forum over alcohol en gezondheid oprichten ter ondersteuning van de in de mededeling uiteengezette strategie en om input te leveren voor en toezicht te houden op die strategie. Het forum zal vooral aandacht besteden aan onderwerpen als onderzoek, informatie- en gegevensverzameling en voorlichting;

-- zorgen voor een betere coördinatie van maatregelen op het gebied van het rijden onder invloed en de verkeersveiligheid, onder meer in het kader van het volksgezondheidsprogramma en het actieplan voor veilig verkeer, zodat het aantal alcoholgerelateerde verkeersongevallen vermindert. Daarbij zal met name aandacht zijn voor pas geslaagde en jonge autobestuurders;

-- met belanghebbenden streven naar een voortdurende samenwerkingsdynamiek op het gebied van verantwoorde commerciële communicatie en verkoop . Hoofddoel daarbij is steun te geven aan maatregelen op EU-niveau of van de centrale of lokale overheid om een onverantwoorde marketing van alcoholische dranken tegen te gaan, en gegevens over reclametrends te analyseren. Onder meer wil men met de belanghebbenden gedragscodes voor commerciële communicatie op nationaal en EU-niveau overeenkomen.

Bij haar bijdrage aan de strategie zal de Commissie hoofdzakelijk de huidige aanpak volgen. Dat wil zeggen dat zij het als haar rol ziet de nationale maatregelen aan te vullen. Zij is dus niet van plan om in verband met de uitvoering van de strategie met specifieke nieuwe voorstellen voor wetgeving te komen. De Commissie zal regelmatig verslag uitbrengen over de uitvoering van de maatregelen ter bestrijding van schadelijk en gevaarlijk alcoholgebruik en over het effect van de in deze mededeling uiteengezette EU-strategie. Zij zal zich daarbij baseren op verslagen die haar met regelmatige tussenpozen door de lidstaten worden toegezonden.