(03/10/08) EU-verslag: ouders geconfronteerd met tekort aan kinderopvang

• 2008-10-03

De kinderopvang in de EU beantwoordt niet aan de behoeften van de ouders, ondanks de vooruitgang die is geboekt – dat blijkt uit een verslag dat de Europese Commissie vandaag publiceert. Het verslag concludeert dat de meeste landen de streefdoelen – kinderopvang voor 90% van de kinderen tussen drie jaar en de schoolgaande leeftijd, en voor 33% van de kinderen onder de drie jaar – die de EU-leiders in 2002 in Barcelona hebben vastgesteld, niet halen. Deze "Barcelonadoelstellingen" maken een integrerend deel uit van de EU-strategie voor groei en werkgelegenheid en moeten jonge ouders – en met name vrouwen – in staat stellen te gaan werken. Het verslag van vandaag maakt deel uit van een groter pakket maatregelen van de Commissie om het evenwicht tussen werk en privéleven voor alle Europeanen te verbeteren (zie IP/08/1450).

"Wij staan nog ver van onze doelstellingen inzake kinderopvang en we moeten onze inspanningen opvoeren! Passende en toegankelijke kinderopvang is van cruciaal belang om ouders in staat te stellen te gaan werken, gelijke kansen van vrouwen en mannen te bevorderen en de sociale inclusie te versterken", aldus Vladimír Špidla, commissaris voor Werkgelegenheid, sociale zaken en gelijke kansen. "Kinderopvang is een vitaal onderdeel van onze reactie op de vergrijzing van de bevolking: als ouders niet op ondersteunende dienstverlening kunnen rekenen, is de kans groot dat ze ervoor kiezen minder kinderen te krijgen. De huidige dienstverlening is en blijft onvoldoende. De nationale regeringen moeten hier werk van maken – de EU zal hun inspanningen ondersteunen met een half miljard euro EU-steun tussen nu en 2013 voor het uitbouwen van de kinderopvang."

Kinderopvang en de toegang van ouders tot een betaalde baan hangen rechtstreeks met elkaar samen. Over de hele EU verklaren meer dan 6 miljoen vrouwen tussen 25 en 49 jaar dat zij zich verplicht zien niet of slechts deeltijds te gaan werken vanwege hun gezinsverplichtingen. Voor meer dan een kwart van hen is het gebrek aan – of de prijs van – kinderopvang het voornaamste probleem. De toegang tot betaalbare kinderopvang van goede kwaliteit tijdens de uren van de dag waarop ouders en kinderen die nodig hebben is een sleutelfactor voor de verbetering van de toegang van vrouwen tot de arbeidsmarkt.

Ouders in staat stellen te gaan werken kan ook armoede onder werkenden voorkomen en armoede onder alleenstaande ouders, die een veel groter armoederisico lopen (32%, tegen gemiddeld 17% voor gezinnen met een kind), helpen terugdringen.

Tot slot is passende kinderopvang, in het licht van de huidige vertraging van de bevolkingsgroei in Europa, ook een stimulans om een gezin te stichten. De lidstaten met de hoogste geboortecijfers zijn ook die waar het meest is gedaan om het evenwicht tussen werk en privéleven voor ouders te verbeteren, en de arbeidsparticipatie van vrouwen is daar ook het hoogst.

Het verslag van vandaag bevat voor het eerst geharmoniseerde en vergelijkbare gegevens over het gebruik van "formele" vormen van kinderopvang in de lidstaten. Uit deze cijfers blijkt dat in de meeste landen van de EU bij lange niet wordt voldaan aan de vraag naar kinderopvang, waardoor ouders (vooral vrouwen) problemen ondervinden om te gaan werken. Hoewel er enige vooruitgang is geboekt, moet er nog veel worden gedaan om te komen tot een bevredigend aanbod aan kinderopvang, vooral voor kinderen onder de drie jaar.

De situatie zou kunnen worden verbeterd door nieuwe kinderopvangplaatsen in te richten en de informele kinderopvang te professionaliseren, bijvoorbeeld door kwaliteitsnormen op te stellen, de arbeidsvoorwaarden en lonen te verbeteren en het kinderopvangpersoneel op te leiden. Daarnaast moet aan de specifieke behoeften van ouders met atypische werktijden of zieke kinderen worden tegemoetgekomen.

Alle betrokkenen, met name de nationale en lokale overheden alsmede de werkgevers en werknemers, moeten een actieve rol spelen bij het uitbouwen van toegankelijke, betaalbare kinderopvang van goede kwaliteit voor de jongste kinderen. De Commissie heeft geen directe bevoegdheden inzake kinderopvang. Wel zal zij steun verlenen om vooruitgang te boeken op weg naar de Barcelonadoelstellingen; met name zal zij:

- alle betrokkenen aanmoedigen ten volle gebruik te maken van de mogelijkheden van medefinanciering in het kader van het Europees Sociaal Fonds;

- de vooruitgang op weg naar de Barcelonadoelstellingen op de voet blijven volgen en ondersteuning bieden door vergelijkbare statistieken van goede kwaliteit aan te leveren en zo nodig bepaalde lidstaten specifieke aanbevelingen te doen;

- de uitwisseling van nationale ervaringen inzake kinderopvang bevorderen via de diverse programma's voor de uitwisseling van goede praktijken, en onderzoek naar de arbeidsomstandigheden in de sector van de voorschoolse kinderopvang aanmoedigen.

Zie ook MEMO/08/592

Voor meer informatie:

Verslag

http://ec.europa.eu/social/BlobServlet?docId=604&langId=en

Bijlage (werkdocument)

http://ec.europa.eu/social/BlobServlet?docId=605&langId=en

Videoreportage: Tackling Europe's falling birth rate (Wat te doen aan het dalende geboortecijfer in Europa — in het Engels)

http://ec.europa.eu/avservices/video/video_prod_en.cfm?type=detail&prodid=762&src=1

Videoreportage: European Social Fund in Action (Het Europees Sociaal Fonds in actie — in het Engels)

http://ec.europa.eu/avservices/video/video_prod_en.cfm?type=detail&prodid=4959&src=1type=detail&prodid=4959&src=1