Meeijveren

HANDLEIDING BIJ DE OPENBARE RAADPLEGING OVER BESTUIVERS - AUTEURS: BUGLIFE

Help de Europese bijen en wilde bestuivers: inspiratie bij het invullen van de Openbare raadpleging over een EU-initiatief inzake bestuivers. 
Bijen en andere bestuivers zijn essentieel om de bevolking te voeden en het platteland gezond te houden. De sterfte van bijen, vlinders, motten, libellen en andere bestuivende insecten vindt over heel Europa plaats en actie is dus dringend noodzakelijk om het tij te keren - wij willen overal terug bijen, vlinders, motten en libellen!

De Europese Commissie is gestart met een ‘EU-initiatief inzake Bestuivers‘. Het heeft het potentieel om het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid om te keren en de pesticidenwetgeving drastisch te verbeteren. Maar de Commissie en Europese politici moeten wel zien hoezeer burgers echt bekommerd zijn om het lot van bijen en bestuivers, willen ze het initiatief alle kansen op slagen geven.
Vul daarom de openbare raadpleging in en laat de EU weten dat we onze bijen terug willen.

Klik hier om de wilde bijen te steunen.

Vragen en inspiratie voor antwoorden

Deel I - Algemene informatie over de respondent
Deze vragen richten zich specifiek tot u!

Deel II - Bestuivers en hun rol
Vragen 1+2 richten zich specifiek tot u.

Vraag 3 - Hoe belangrijk zijn bestuivers?
Bestuivers zijn altijd onmisbaar

Verantwoording -

• Wilde bestuivers zorgen voor 80% van de bestuiving
• 1 op 3 happen voedsel die u eet bestaan enkel dankzij bestuiving
• 90% van de gewassoorten worden door insecten bestoven
• 62% van de wilde bloemen kent al een terugval door te weinig bestuiving
• We missen 5 miljoen pond Gala appelen in het VK omdat er te weinig bestuivers zijn, koolzaad is bijvoorbeeld sterk afhankelijk van bestuiving met insecten
• Bijen, kevers, vlinders en andere insecten zijn verbazingwekkend en we moeten hun uitsterven stoppen 
• Meer over het belang van bestuivers in het IBPES rapport hier:

Vraag 4 - Bestuivers dragen op verschillende manieren bij tot de menselijke samenleving. Zo wordt hun bijdrage aan de landbouwsector van de EU geschat op circa 15 miljard euro per jaar. Maar het beschermen van bestuivers brengt ook kosten met zich mee. Hoe ziet u de potentiële kosten voor hun bescherming ten opzichte van de sociaaleconomische voordelen die ze bieden?

Slechts enkele miljoenen euro worden jaarlijks gespendeerd aan wilde bloemen en bestuivers in landbouwomgevingen. De 15 miljard euro voordeel die ze opleveren betekenen dus echt waar voor hun geld. Evenwel, als de sterfte van bestuivers een impact heeft op de productie van gewassen (zoals in Finland) is het duidelijk dat enkele miljoenen euro te weinig zijn om biodiversiteit en ecosysteemdiensten te blijven onderhouden. Investeren in bestuivers moet zorgen voor het herstel van hun populaties.

Vraag 5 - Zowel wilde als gedomesticeerde bestuivers (zoals honingbijen) bestuiven landbouwgewassen in de EU. Hoe verhouden hun respectieve bijdragen aan de bestuiving van gewassen zich volgens u tot elkaar?

Gedomesticeerde bestuivers dragen veel minder bij dan wilde bestuivers. Er zijn slechts enkele studies, maar ze bevestigen allen dat wilde bestuivers een veel grotere bijdrage leveren in de bestuiving van gewassen en wilde bloemen, volgens sommige studies zelfs 90%. Gedomesticeerde bestuivers kunnen belangrijk zijn voor gewassen in de buurt van steden of in serres. Een solitaire bij is 300 keer effectiever in het bestuiven van appelbloesems dan een honingbij. Meer over wilde en gedomesticeerde insecten hier, hier en hier.

Deel III - Achteruitgang van bestuivers, oorzaken en gevolgen

Vraag 6 - De actuele achteruitgang van bestuivers, zowel qua aantal als qua diversiteit, is volgens u: 

De achteruitgang van bestuivers in aantal en diversiteit is - Alarmerend!
Bijen, vlinders en motten gaan allen sterk achteruit en het is aantoonbaar dat we afstevenen op een crash.

Vraag 7 - De achteruitgang van bestuivers is te wijten aan verschillende oorzaken. Gelieve aan te geven hoe belangrijk u de volgende oorzaken vindt.

1. Intensivering van de landbouw 

___1.1 Vereenvoudiging van agrarische landschappen (bv. monoculturen) Heel belangrijk
___1.2 Meer begrazen/maaien van graslanden Belangrijk tot heel belangrijk (het is complex)
___1.3 Gebruik van meststoffen Heel belangrijk
___1.4 Gebruik van bestrijdingsmiddelen Heel belangrijk

2. Braaklegging van landbouwgrond Niet zo belangrijk (misschien wel in Oost-Europa)

3. Verstedelijking  Belangrijk

4. Vervuiling (inclusief lichtvervuiling)  Heel belangrijk

5. Invasieve uitheemse soorten Belangrijk

6. Ziekten (bv. pathogenen, parasieten) Belangrijk

7. Klimaatverandering Heel belangrijk

8. Andere *

*Deze lijst is goed op zich, maar niet volledig. Er staat niets over beschermen van bestuivers (bijv. bijen komen niet voor in de habitat-richtlijn en hebben dus geen beschermde gebieden), het opruimen van landbouwbedrijven, ontwikkeling van braakliggende terreinen (ook niet landelijk), atmosferische eutrofiëring, turfwinning of een actief actieplan om bedreigde soorten te beschermen, en dat draagt allemaal bij tot de achteruitgang.

Vraag 8 - In welke mate wordt uw eigen leven door de achteruitgang van bestuivers beïnvloed?

Een vraag over de impact op uw eigen leven. Denk aan verminderde beschikbaarheid van fruit, duurdere producten, het plezier om bijen, vlinders en ander wild leven te zien!

Vraag 9 - In welke mate wordt uw professionele leven door de achteruitgang van bestuivers beïnvloed?

Een vraag over de impact op uw professioneel leven. Denk aan de kosten van voedselproductie, volksgezondheid en milieu, toekomstige risico’s die gepaard gaan met de verdere achteruitgang van bestuivers. Welke impact heeft dit op de reputatie, omzet of functioneren van uw organisatie?

Deel IV - Hoe de achteruitgang van bestuivers een halt toe roepen?

Vraag 10 - Hoe wordt de achteruitgang van bestuivers volgens u momenteel door de EU-beleidslijnen aangepakt?

Niet goed tot Helemaal niet goed. De achteruitgang van bestuivers is het resultaat van een Europees landbouwbeleid dat er niet in slaagt om hen te beschermen. Het recente Vergroeningsinitiatief van de EU was verondersteld tegemoet te komen aan de bezorgdheden hieromtrent, maar het viel in duigen op het moment dat de EU besliste om in ecologische aandachtsgebieden toch insecticiden toe te laten. De EU slaagt er niet in de toegenomen middelen in de GLB-subsidies te besteden aan initiatieven omtrent bestuivers. Bijen zitten niet in de habitat-richtlijn en er zijn weinig voordelen voor bestuivers in de EU Biodiversiteitsstrategie.

Vraag 11 - Hoe wordt de achteruitgang van bestuivers volgens u momenteel door de beleidslijnen in uw land of regio aangepakt?

Deze vraag verwijst naar uw eigen regio of land. Verschillende landen hanteren verschillende benaderingen. Enkel Nederland, Engeland, Schotland, Wales en Ierland, Frankrijk en Noorwegen beschikken over bestuiversplannen. Landen zonder plan zullen waarschijnlijk ook niet echt ‘adequaat’ reageren. Als geen enkel land kan zeggen dat ze de achteruitgang van bestuivers hebben tegengegaan, kunnen we moeilijk zeggen dat ze goed bezig zijn. Niet goed dus.

Vraag 12 - In hoeverre zouden de inspanningen om de achteruitgang van bestuivers een halt toe te roepen volgens u op de volgende niveaus moeten worden versterkt?

Veel. Op alle niveaus! (behalve misschien in sommige steden die het voortouw nemen, bijv. Urban Buzz)

Vraag 13 - Hoe belangrijk is het volgens u om de volgende acties op te nemen in het EU-initiatief inzake bestuivers?    

Alle aangeduide acties helpen bestuivers. We durven zeggen dat de onderstaande lijst ‘heel belangrijk’ is, de andere zijn belangrijk, misschien heel belangrijk, maar ofwel niet essentieel voor Europese actie, of er is een alternatieve aanpak mogelijk.

1. De achteruitgang van bestuivers beoordelen en controleren
2. De dreigingen voor bestuivers en de gevolgen voor hun achteruitgang analyseren
3. Innovatie bevorderen met het oog op het behoud van bestuivers 
4. De leefgebieden van bestuivers in Natura 2000-sites beschermen en herstellen 
5. De leefgebieden van bestuivers in landelijke gebieden buiten Natura 2000-sites beschermen en herstellen 
6. De leefgebieden van bestuivers in stedelijke gebieden buiten Natura 2000-sites beschermen en herstellen 
7. De risico's van bestrijdingsmiddelen voor bestuivers beoordelen
8. Geïntegreerde gewasbescherming implementeren 
9. Invasieve uitheemse soorten bestrijden
10. De gevolgen van de klimaatverandering voor bestuivers temperen
11. Vervuiling (inclusief lichtvervuiling) verminderen
12. Bestuivers beschermen tegen ziekten 
13. De inspanningen van de private sector ondersteunen 
14. Marktstimulansen bedenken voor bestuivervriendelijke activiteiten 
15. Lokale gemeenschappen erbij betrekken 
16. Delen van informatie tussen betrokken partijen ondersteunen
17. Samenwerking tussen lidstaten ondersteunen 
18. De ontwikkeling van lokale/regionale/nationale strategieën ondersteunen

Recent onderzoek heeft uitgewezen dat lichtvervuiling kan leiden tot 13% minder bestuiving, vooral door de impact op motten.

Deel V - Finale opmerkingen
Buglife zegt: als u tijd heeft, geef aub uw eigen bedenkingen mee!

‘Het is essentieel dat de EU stevige actie onderneemt om de achteruitgang van bestuivers tegen te gaan. Daarvoor moet minimaal 1) een EU-wijd netwerk opgezet worden van habitats met wilde bloemen; 2) GLB-betalingen herzien zodat diensten van bestuivers ondersteuning krijgen; 3) herziening van de pesticidenwetgeving zodat bijen in de toekomst niet meer geschaad worden; 4) bioveiligheid verbeteren van de bodem en in handel van potplanten.

Om juist te kunnen inschatten of de EU erin slaagt de bijensterfte om te keren, is het essentieel dat een langetermijn, taxonomie-breed, systematisch en EU-wijd bestuivers monitoring programma wordt uitgewerkt.

Dit is een kans om te tonen dat de EU zijn milieu-engagementen nakomt, ook dat ‘milieuschade prioritair wordt hersteld’

Bron van deze gids: www.buglife.org.uk

Voor meer info over de bedreigingen die bestuivers in Europa ondergaan, en de oplossingen die de EU en lidstaten hebben, ga naar het standpunt ontwikkeld door Buglife en Butterfly Conservation Europa
 

Enquête omgevingslawaai

Geluidshinder is problematisch: de Wereldgezondheidsorganisatie heeft vastgesteld dat geluidshinder de op één na grootste milieugerelateerde oorzaak van gezondheidsproblemen is, net na luchtverontreiniging (stofdeeltjes). Bovendien geeft een verslag van het Europees Milieuagentschap aan dat blootstelling aan overmatige geluidshinder door vervoer in Europa naar schatting 125 miljoen mensen treft en minstens 10 000 voortijdige sterfgevallen per jaar veroorzaakt.

In het kader van "betere regelgeving" heeft de Commissie besloten om de richtlijn omgevingslawaai te evalueren met het oog op gezonde regelgeving

Vul de enquête in over omgevingslawaai

Doe mee met de Voedselrevolutie.

De werking van ons voedselsysteem is een van de grootste hedendaagse uitdagingen. Voedsel is essentieel om te overleven. Wie de voedselketen controleert, heeft veel macht over het welzijn, de gezondheid en het leven van mensen. Ze bepalen hoe de wereld zich nu en in de toekomst voedt. Sinds tientallen jaren is deze macht in handen van enkele voedselproducenten die gebruik maken van industriële productieprocessen.

De Groenen in het Europees Parlement willen hier een halt toe roepen en startten met de actie
Doe mee met de voedselrevolutie.

Tien tips voor gezond en goedkoop voedsel.

Maak kennis met ons kookboek: (s)Maak het verschil

Informeer je op ons secretariaat (contactgegevens onderaan de site) om het kookboek (s)Maak het verschil of het kwartet De Brooddoos op te vragen.

Word lid van Groen

Voor 10 euro word je lid van een politieke partij die verder denkt dan de waan van de dag en over (partij)grenzen heen kijkt. Groen maakt deel uit van een internationale en wereldwijde ecologische beweging die ijvert voor een duurzame en sociale samenleving.
Je kunt in alle openheid meebouwen aan de groene ideeën van morgen. Als lid krijg je toegang tot alle congressen en studiedagen en kun je de richting waarin Groen denkt, mee bepalen.
Je ontmoet mensen uit alle uithoeken van Vlaanderen en Brussel die samen met jou ervan overtuigd zijn dat het groene gedachtegoed de moeite waard is om samen over na te denken en actie rond te voeren.
Je ontvangt een lidkaart, vier keer per jaar het ledenblad Ecozine en volgt gratis vorming. Bovendien ben je welkom op het jaarlijkse Groen Europees Zomerweekend in Nieuwpoort en de ledendag.

Een individueel lidmaatschap kost € 10, voor een gezinslidmaatschap (vanaf drie personen op een adres) betaal je maximaal € 30. Je lidmaatschap geldt per kalenderjaar. Wie lid wordt na 1 oktober, is meteen lid tot het einde van het daarop volgende kalenderjaar.

Ga naar Word lid van Groen

Als je jonger bent dan 33 jaar, kan je ook gratis lid worden van Jong Groen. Hierdoor betaal je het eerste jaar niets voor je Groen lidmaatschap.