Een hete herfst voor de man uit Lissabon?

• 2009-09-08
• Democratie & mensenrechten

De vakantie was voorbij voor we met onze ogen konden knipperen. We zijn intussen al lang bezig met de voorbereidingen voor wat op een Europese hete politieke herfst gaat lijken. Een nieuwe opgefriste werkkamer ingetrokken, de dozen uitgepakt, de werkverdelingen gemaakt, en de eerste blauwdruk voor een nieuwe website ligt klaar.

En hoewel het drukke verkiezingsjaar achter de rug is, belooft het niet bepaald rustiger te worden. Naast commissies en thema’s als landbouw, voedsel, klimaat & energie, consumentenzaken, budgetcontrole & fraudebestrijding die ik blijf opvolgen, ben ik blij dat ik als lid van de Deve-commissie ook ontwikkelingssamenwerking kritisch kan gaan evalueren. Voorts ben ik – tot mijn verrassing – gekozen als ondervoorzitter van de commissie budgetcontrole, Cocobu. Kortom… de mouwen zijn opgestroopt!

Allereerst is er natuurlijk de benoeming van een nieuwe Europese Commissie tegen eind oktober. Dat daarbij de Europese groene fractie absoluut niet opnieuw de zwakke José Manuel Barroso als voorzitter wil, is u wel bekend. Het was een verkiezingsthema en we blijven er tegen vechten. Dat de groenen degenen zijn die transparantie niet alleen met de mond belijden, bleek al uit evaluaties tijdens de campagne, en blijkt ook nu weer uit het feit dat de hoorzitting die onze groep met Barroso heeft, de enige openbare zal zijn. Heren en dames van de media, komt dat zien: aanstaande woensdagnamiddag in het EP!

Als liberalen, socialisten, groenen en anderen voet bij stuk houden zal Barroso het nog moeilijk krijgen, ook al kondigden de christen-democraten van de EVP en de Britse conservatieven en hun nieuwe groep aan dat ze hem zullen steunen. Volgende week zou duidelijk moeten worden of Barroso het haalt of niet, wij pleiten alleszins voor een stemming nadat de Ieren zich per referendum hebben uitgesproken over het verdrag van Lissabon. De groenen willen zo de Europese burgers wat serieuzer nemen dan vele andere politieke families…

Barroso is al maanden bezig met een waar politiek charmeoffensief via beloften en waarschuwingen. Hij dreigt er - niet gespeend door valse bescheidenheid - mee dat een zwakke Europese Commissie geen goede zaak zou zijn voor de onderhandelingen over een mondiaal klimaatakkoord in Kopenhagen… En Barroso beschouwt het Europese klimaatakkoord als zijn belangrijkste prestatie sinds 2004. Alsof een enigszins, zij het onvoldoende, doortastend Europees klimaatbeleid niet vooral te danken is aan een sterke politieke mobilisatie in het EP, in sommige lidstaten, én aan de ngo’s en de publieke opinie!

Barroso droomt van de EU in 2014 als een ‘meer zelfzekere mondiale speler die uit de crisis kon ontsnappen door een meer competitieve economie en duurzame groei’. En Barroso bepleit daarbij een ‘pragmatische aanpak’.

Waar hebben we dat meer gehoord? Het klinkt teveel als een groen doorslagje van zijn zogenaamde Lissabonstrategie: eerst economische groei en daar vloeit de rest dan wel uit voort. Niet dus, dat heeft de financieel-economische crisis wel bewezen. Voor wie het wil zien: er zitten gevaarlijke constructiefouten in de financieel-economische architectuur als onze rijkdom en welvaart ten koste blijft gaan van de armen van de wereld en van het milieu.

Juist op het Europese niveau hebben we zeer dringend behoefte aan politieke leiders die het ook over een langetermijnvisie durven te hebben, over de noodzaak van het hertekenen van ons economisch systeem, aan sociale en ecologische uitgangspunten bij hoe we onze economie organiseren en vormgeven. We hebben politieke leiders nodig die echt durven pleiten voor een algemeen belang en dus tegen de haren van machtige heren en dames in de Europese hoofdsteden in durft te strijken. Dit alles heeft Barroso de laatste vijf jaar nooit laten zien. Waarom dan de komende vijf cruciale jaren plots wél? Ik geloof niet meer in sprookjes.

Bart Staes