Standpunten
Commissie zou kaarten opnieuw moeten schudden
De koehandel van Juncker
De nieuwe Europese Commissie onder voorzitterschap van Jean-Claude Juncker, die op 1 november van start moet gaan, zit nu al in de problemen. Een derde van alle door de lidstaten voorgestelde kandidaat-eurocommissarissen voldoet eigenlijk niet. Ofwel omdat ze tijdens de hoorzittingen in het Europees Parlement blijk gaven van totaal onvermogen. Ofwel omdat ze de schijn van belangenconflicten niet van zich af konden schudden. Ofwel om politiek inhoudelijke redenen. Soms om een combinatie van alle drie.
Helaas heeft het Europees Parlement zijn rol niet ten volle gespeeld toen het de nieuwe Europese Commissie moest beoordelen. De fractievoorzitters van de christendemocraten, socialisten en liberalen hebben, samen met Juncker en parlementsvoorzitter Martin Schulz, een politiek spel gespeeld waarbij de leden van die drie fracties onder druk werden gezet om toch maar alle kandidaten hun diploma te geven, ook al weet iedereen dat er zoveel eigenlijk gebuisd zijn.
Dit is geen onbenullige vaststelling voor wie erkent dat de Europese Unie voor vijf cruciale jaren staat. Fundamentele vragen over hoe we de energie- en klimaatcrisis gaan aanpakken of de kwestie of Europa een investeringsbeleid zal voeren in plaats van draconische besparingen, schreeuwen om een antwoord. En vooral: zal Europa eindelijk de gijzelende macht van de financiële sector breken of niet?
Toen Juncker zijn team en de nieuwe verdeling van beleidsdomeinen voorstelde, dachten sommigen nog aan een sluwe politieke strategie, anderen aan een flauwe grap. Wat bezielde Juncker om de kaarten zo te schudden? Tot onze verbijstering wilde hij vasthouden aan alle huidige kandidaten. Vermoedelijk is hij bang dat, door er te veel te vervangen, die traditionele politieke familie eist dat de andere er ook één opofferen. Helaas hebben de individuele parlementsleden maar weinig ruggengraat getoond om tegen die machtspolitiek in te gaan.
Alenka Bratusek
Het heeft de liberalen alleszins veel moeite gekost om in te gaan tegen hun fractieleider Guy Verhofstadt, die hen gisteren voor de stemming bezwoer om de Sloveense onbekwame kandidaat Alenka Bratusek niet weg te sturen. Bratusek zou vice-voorzitter van de Commissie worden en verantwoordelijk zijn voor het Europees energiebeleid. Maar ze viel begin deze week volledig door de mand door een absoluut gebrek aan kennis over energiebeleid. Daar waren vriend en vijand het over eens. Voor ze werd weggestemd, zei Verhofstadt dat liberale parlementsleden die haar niet steunen ‘blijkbaar het politieke spel nog moeten leren’. Ziedaar het naakte machtsspel dat Europa langzaam kapot maakt.
Miguel Arias Cañete
Socialisten als Kathleen Van Brempt hadden gisterenavond niet de moed om tegen de oekazes van hun leiders in te gaan en de Spaanse kandidaat Miguel Arias Cañete weg te stemmen. ¬Cañete, die het klimaat- en energiebeleid vorm zal geven maar zelf via enkele familieleden in de oliebusiness zit. Hij gaf nooit blijk van veel genegenheid voor een streng klimaat- of milieubeleid. Een écht grondig onderzoek naar die belangenconflicten door de commissie Juridische Zaken werd vakkundig afgeblokt door de christendemocraten. Nu wordt hij zogezegd onder curatele van Timmermans gesteld. De sociaal-democraten voerden dus een theaterstuk op en sluiten zich aan bij een inhoudloos compromis. Cañete toch de kans gunnen klimaat- en energiecommissaris te worden is schandelijk. Timmermans gebruiken als schaamdoekje is ergerlijk.
Katainen, Navracsics en Moscovici
De betreurenswaardige realiteit is dat leidinggevende socialisten bereid zijn om ten minste drie onbehoorlijk bevonden christendemocratische kandidaten (behalve Cañete ook de Fin Jyrki Katainen en de Hongaar Tibor Navracsics) te laten passeren, om zo hun top-kandidaat overeind te houden, de socialistische Fransman Pierre Moscovici, beoogd commissaris voor Economische en Financiële Zaken,
Douane en Belastingen
Katainen is dé man die bevoegd zal worden voor de nieuwe economische wind in Europa: meer investeren in plaats van louter besparen. Juncker kondigde een plan van 300 miljard aan, daar wordt Katainen verantwoordelijk voor. Dat ziet er niet goed uit. Hij kon nochtans onvoldoende aangeven hoe hij een ambitieus investeringsbeleid wil realiseren en toonde zich een hardnekkige verdediger van het gefaalde Europese besparingsbeleid.
Jonathan Hill
Dan is er nog de gouden regel dat je geen Fransman bevoegd moet maken voor landbouwbeleid, geen Duitser voor transportbeleid (wegens de Duitse auto-industrie) en geen Brit voor de financiële sector. Juncker bood de Britse premier Cameron een vergiftigde olijftak aan door Jonathan Hill, de kandidaat van het Verenigd Koninkrijk – een land dat wordt gedomineerd door zijn buitenproportionele financiële sector – verantwoordelijk te maken voor financiële stabiliteit, financiële diensten en kapitaalmarkten.
De banden van Jonathan Hill met de financiële sector, onder meer zijn rol als lobbyist, werpen ernstige vragen op over mogelijke belangenconflicten. Hij bleek maar een beperkte expertise te hebben op dat cruciale domein, wat hem bloot stelt aan ongepaste beïnvloeding door machtige belangengroepen, niet het minst door de Londense City.
Dat Hill nu toch commissaris mag worden, is een provocatie op twee fronten. De regulering van de financiële dienstensector is een extreem gevoelige kwestie. Wie die moet overzien, moet volledig onafhankelijk kunnen optreden, en moet handelen in het belang van alle lidstaten.
Junckers op zich goede voorstel om de nieuwe Europese Commissie een meer politieke rol te geven, wordt geperverteerd door de lidstaten en door de ‘grote coalitie’ van socialisten en christendemocraten en liberalen. Ondanks alle mooie verkiezingsbeloften vinden sommigen eigenbelang belangrijker dan het algemene belang van Europese burgers.
Philippe Lamberts
Bart Staes
(Dit opiniestuk verscheen in De Standaard van 9 oktober 2014)
www.groen.be
www.greens-efa.eu