Voor melkboeren blijft crisis management noodzakelijk

• 2015-03-30
• Voeding & landbouw Gezondheid & consumenten Geldzaken & handel Europa in de wereld

Het Europese melkquotasysteem, houdt na 30 jaar op te bestaan.  Vanaf 1 april zal het Europees beleidsinstrument voor de regulering van de productie hoeveelheden van zuivelproducten ophouden te bestaan. Toch werkt men in de landbouwcommissie van het Europees parlement aan een rapport om de gevolgen hiervan en mogelijk verzachtende maatregelen voor te stellen. Europees parlementslid Bart Staes: "De volledige liberalisering van deze markt kan leiden tot ongewenste effecten zoals overproductie door nog meer industrialisering en nog meer verliezen voor kleinere producenten, die de genadeloze concurrentie niet aankunnen. De Europese groenen steunen daarom de boerenacties die morgen bij de Europese instellingen van de European Milk Board (EMB) plaatshebben."  

(Brussel ) Staes: "De melkquota waren in die zin een succes omdat ze er voor zorgden dat er minder publiek geld werd verspild voor het aanleggen van boterbergen en melkplassen. Het systeem kon helaas niet verhinderen dat er enorme prijsschommelingen waren en dat er de laatste jaren een te sterke marktconcentratie plaatsvond in de zuivelsector."

"De melkquota laten voortbestaan, zou simpelweg leiden tot het verdwijnen van kleinere producenten, die erg kwetsbaar zijn voor crisissituaties als gevolg van overproductie en fluctuaties van prijzen. Maar het in 2003 aangekondigde besluit om de melkquota zonder verzachtend beleid te laten ophouden, is onverantwoord. Net als de lichte productiestijgingen in 2008 hebben geleid tot prijsdalingen en enorme verstoringen van de interne markt," aldus Staes.      

In landen als Nederland, België, Frankrijk (nog slechts 68.000 van de 360.000 melkboeren over) en Engeland (een halvering van het aantal melkboeren in de laatste 10 jaar en mogelijk nog slechts 5000 melkboeren over in 2025) vond een ware slachting plaats in de sector.

Staes: "De Europese Commissie volgt de zuivelmarkt nauwgezet op, maar er zou een "early warning mechanism" moeten komen. Als er sprake is van overproductie zou er een waarschuwing moeten volgen en zouden boeren gecompenseerd moeten worden voor het terugdringen van die overproductie."     

"Wat we zeker niet moeten doen is terug de exportsubsidies gaan opvoeren, wat resulteert in de massale export van melkpoeder en onnodige toevoer van melkproducten voor kleine kinderen. Dat heeft geleid tot rampen voor boeren in het Zuiden en voor de volksgezondheid. Ook een te sterke interventieprijs moeten we niet meer invoeren, want dat leidde in het verleden juist tot melkplassen," waarschuwt Staes. 

Het volledig liberaliseren, zonder flankerend beleid, zou leiden tot nog meer industrialisering van de zuivelsector, tot het dwingen van boeren in een hyper competitief model, en nog meer schulden. Dat hypothekeert de stappen naar een duurzamer landbouwmodel, waarbij sociaal én ecologisch beleid met elkaar verbonden zijn. Wat we nodig hebben is duurzame productie, waar boeren een faire prijs voor krijgen en dat door onder andere het labellen en oorsprongsetikettering. Voorts hebben we nood aan maatregelen die de onderhandelingspositie van boeren versus de distributieketen versterken."