Gecoördineerde bestrijding van sociale wanpraktijken en oprichting van een Sociale Europol - parlementaire vraag E-003242/2013

• 2013-05-21
• Sociaal beleid Geldzaken & handel

Recentelijk beklaagden de Belgische Federale Ministers verantwoordelijk voor Economie, Consumentenbescherming, Arbeid en Sociale Zaken zich over de wanpraktijken inzake uitbuiting, sociale ongelijkheid en lage lonen in Duitse bedrijven, voornamelijk in de vleesindustrie. Voornamelijk Oost-Europese arbeiders worden er uitgebuit. Ze werken er tot zestig uur per week voor een schamele 400 à 600 euro.
Op 11 november 2005 stelde voormalige Europarlementslid Anne Van Lancker de parlementaire vraag P-004250/2005 over de oprichting van een Sociale Europol waardoor een betere grensoverschrijdende samenwerking tussen arbeidsinspectiediensten mogelijk zou worden.
Op 12 december 2005 antwoordde de heer Spidla dat de Commissie niet van plan was een voorstel op tafel te leggen voor de oprichting van een „sociale Europol”, aangezien "de nationale arbeidsinspecties van alle lidstaten al vanaf de oprichting van het Comité van hoge functionarissen van de arbeidsinspectie door de Commissie in 1995 met elkaar samenwerken".
Blijkbaar werkt dit systeem niet. De Europese vakbonden, voornamelijk uit de bouw-, de transport- en de landbouwsector vragen vanwege dit soort uitbuiting, sociale ongelijkheid en lage lonen naast de oprichting van een sociale Europol ook om de instelling van een Europese sociale identiteitskaart, een Europese aansprakelijkheid voor de opdrachtgevers en hoofdaannemers, heldere definities die een onderscheid maken tussen een werkelijke zelfstandige en een werknemer en strenge nationale controles met duidelijke doelstellingen. Mag ik van de Commissie vernemen of zij van plan is initiatieven te nemen ter oprichting van een sociale Europol, de instelling van een Europese sociale identiteitskaart, een Europese aansprakelijkheid voor de opdrachtgevers en hoofdaannemers, heldere definities die een onderscheid maken tussen een werkelijke zelfstandige en een werknemer en strenge nationale controles met duidelijke doelstellingen? Zo neen, mag ik van de Commissie vernemen welke maatregelen ze dan wel zal opstarten teneinde dit soort wanpraktijken te voorkomen?

*** ANTWOORD VAN COMMISSARIS ANDOR (op 17 mei 2013) ***

1. De Commissie is niet van plan om de aanzet te geven tot het opzetten van een "sociale" Europol noch om een Europese sociale identiteitskaart te introduceren. Zij is ervan op de hoogte dat een aantal lidstaten op de werkplek bepaalde identiteitskaarten gebruiken of dat van plan zijn. Dit gebruik moet echter geen onnodige administratieve last vormen of tot ongerechtvaardigde belemmeringen voor buitenlandse dienstenverleners leiden.

Het voorstel voor een richtlijn betreffende de handhaving van richtlijn 96/71/EG introduceert een beperkt regime van gezamenlijke en persoonlijke aansprakelijkheid om de rechten van ter beschikking gestelde werknemers te beschermen en om uitbuiting in het uitbestedingsproces te voorkomen. Wat betreft het toezicht op nationaal niveau voorziet het voorstel in nieuwe instrumenten voor samenwerking tussen nationale rechtshandhavingsinstanties, waarin ook het gebruik van het Informatiesysteem voor de interne markt is opgenomen.

De Commissie is niet van plan om een algemene definitie van een werkelijke zelfstandige of van een werknemer aan te nemen, omdat de bevoegdheid op dit vlak voornamelijk bij de lidstaten ligt.

2. Nog in 2013 zal de Commissie een initiatief presenteren om een Europees platform ter versterking van samenwerking op te zetten door op Europees niveau informatie en beste praktijken van rechtshandhavingsinstanties uit de lidstaten, zoals de arbeidsinspectiediensten, belasting- en sociale zekerheidsautoriteiten en andere belanghebbenden, samen te brengen met als doel een efficiëntere en samenhangende aanpak van het voorkomen en afschrikken van zwartwerk te bewerkstelligen. Daarnaast blijft het Comité van hoge functionarissen van de arbeidsinspectie een positieve rol spelen bij de samenwerking tussen nationale arbeidsinspectiediensten.