Situatie in Kosovo

• 2004-03-30

Staes (Verts/ALE). — Voorzitter, commissaris, collega's, laat ik eerst duidelijk zeggen dat ik alle vormen van geweld veroordeel. Laat ik ook duidelijk zeggen dat ik absoluut voor een multi-etnisch Kosovo ben. Ik zeg liever Kosova, want dat is de Albanese term voor Kosovo. Ik ben het eens met collega Lagendijk als hij stelt dat het in de sterren geschreven stond dat er vroeg of laat uitbarstingen van geweld in Kosova zouden komen. Wie ooit de verdeelde stad Mitrovica heeft bezocht, wist dat er weinig nodig was voor een opstand. De rellen en de lynchpartijen waren perfect voorstelbaar. Het is dus nodig de hardliners onder de Kosova-Albanezen de wind uit de zeilen te nemen.

Daarvoor moeten we trauma's wegnemen. Trauma's uit het verleden, de trauma's van de exodus van 1999, de trauma's die nog altijd leven onder Albanese Kosovaren over de bijna vierduizend vermiste vrienden, kennissen, broers, zusters, vaders en moeders. Er worden nog altijd vierduizend mensen vermist. Zij zijn verdwenen of zitten nog steeds in Servische gevangenissen op basis van zeer vage aanklachten. Trauma's ook uit het heden. Is het niet zo dat de internationale gemeenschap in het noorden in feite het geheime pact tussen Milosovic en de Russische generaals toepast, waarbij het noorden van Kosova inderdaad Servisch gebied wordt. De Albanese Kosovaren in Mitrovica, 85 procent van de bevolking, zijn hoe je het ook wendt of keert feitelijk nog altijd de gegijzelden van de Serviërs. De werkloosheid in het Albanese deel is tweeënhalf keer hoger dan in het Servische deel. De Albanese Kosovaren in Mitrovica in het zuidelijke deel verdienen tweeënhalf keer minder dan de Serviërs in het noordelijke deel.

De officiële stelling van de internationale gemeenschap luidt nog altijd: eerst standards, dan status. Welnu, ik wil hier pleiten voor een én-én-benadering. Wij moeten streven naar én standards én status. Alleen een onafhankelijk Kosova zal mede leiden tot echte rust in het gebied. Tenminste, als de multi-etniciteit ook door de Albanese Kosovaren wordt gerespecteerd.