Een nieuw actieplan ter bevordering van het ondernemerschap in Europa

• 2004-03-02

In het nieuwe actieplan van de Commissie wordt de Europese agenda voor ondernemerschap voor de komende jaren vastgelegd en worden acties op vijf strategische gebieden voorgesteld:
(1) een ondernemingsgerichte mentaliteit stimuleren bij jongeren, (2) het stigma op falen verminderen, (3) ondersteuning verlenen aan vrouwen en etnische minderheden, (4) de naleving van de fiscale wetgeving minder ingewikkeld maken en (5) bedrijfsoverdrachten vergemakkelijken. Voorbeelden van goede werkwijzen worden vastgesteld en verspreid onder de lidstaten van het uitgebreide Europa.

HELFT VAN EUROPEANEN ZOU ALS ZELFSTANDIGE WILLEN WERKEN

Bij het opstellen van nieuwe wetgeving zal aandachtig naar de KMO's worden geluisterd. De Commissie zal toezicht houden op de geboekte vooruitgang en hierover verslag uitbrengen, naast haar reeds bestaande verslagen over het Europees Handvest voor kleine ondernemingen. Het doel van het actieplan is het ondernemerschapspotentieel in Europa ten volle te benutten. Hoewel bijna de helft van alle Europeanen zegt bij voorkeur als zelfstandige te willen werken en bijna een derde van alle Europese KMO's verklaart dat groei hun grootste ambitie is, worden er te weinig zelfstandige bedrijven opgericht en laten te weinig kleine bedrijven een aanzienlijke groei optekenen. Het overwinnen van deze paradox is een van de belangrijkste doelstellingen van het actieplan.

Erkki Liikanen, het lid van de Commissie dat bevoegd is voor het ondernemingenbeleid, verklaarde: "Europa heeft behoefte aan meer ondernemers om zijn prestaties op het vlak van het concurrentievermogen te verbeteren. Om innovatie, concurrentievermogen en groei te stimuleren, moeten meer Europeanen een bedrijf oprichten of overnemen en moeten de omstandigheden worden gecreëerd waarin deze bedrijven kunnen groeien. In het actieplan is een reeks maatregelen vastgesteld op gebieden waarop Europa een verschil kan en moet maken. Het actieplan moet de ondernemersgeest aanmoedigen en de ondernemersactiviteit doen toenemen. De EU kan dit echter niet alleen verwezenlijken. Het succes van het actieplan wordt ook in grote mate bepaald door de inzet van de regeringen van de lidstaten, regionale en lokale overheden en bedrijfsorganisaties."

'GAZELLEN' ZIJN ZELDZAAM

De EU moet haar inspanningen opdrijven om een meer ondernemersgerichte mentaliteit te creëren. Volgens de Eurobarometer van 2003, die binnenkort wordt gepubliceerd, was in de afgelopen drie jaar slechts 4% van de Europeanen betrokken bij de oprichting van een onderneming. In de VS waren bijna drie keer zoveel mensen betrokken bij nieuwe ondernemersinitiatieven. Ook in de EU zijn er echter voorbeelden van goede prestaties: de prestaties van Ierland en Griekenland komen heel dicht in de buurt van die van de VS.

De ondernemingsgroei in de EU moet worden gestimuleerd. Hoewel bijna een derde van de Europese KMO's verklaarde dat groei hun grootste ambitie was, zijn er te weinig bedrijven die ook werkelijk een aanzienlijke groei verwezenlijken. De bedrijven in Europa groeien te traag. In Europa biedt een bedrijf werkgelegenheid aan gemiddeld zes mensen, wat drie keer minder is dan in de VS. Snelgroeiende ondernemingen of "gazellen", die de grootste bijdrage leveren tot groei en werkgelegenheid, zijn nog steeds zeldzaam in de meeste EU-landen.

De vergrijzing van de bevolking zal de achterstand op het gebied van ondernemerschap waarschijnlijk nog vergroten. De leeftijdsgroep die het actiefst is wat het opzetten van ondernemingen betreft (25 tot 34 jaar), zal de komende decennia krimpen. Tot een derde van de EU-ondernemers, hoofdzakelijk degenen met een familiebedrijf, zal zijn bedrijfsactiviteiten in de loop van de komende tien jaar stopzetten. Aangezien steeds minder overdrachten binnen de familie plaatsvinden, moeten meer familiebedrijven aan werknemers of derden worden overgedragen. Veel potentiële ondernemers starten echter liever een onderneming dan er een over te nemen, waardoor het steeds moeilijker wordt om opvolgers te vinden.

DE EUROPESE AGENDA VOOR ONDERNEMERSCHAP

Dit actieplan is de voortzetting van de grootschalige raadpleging over het Groenboek "Ondernemerschap in Europa", die vorig jaar heeft plaatsgevonden (zie IP/03/87). Tijdens deze raadpleging kregen alle belanghebbenden de gelegenheid om mee de toekomstige agenda voor ondernemerschap te bepalen. De raadpleging, die een groot aantal evenementen omvatte, leverde ongeveer 240 schriftelijke reacties op. In het actieplan wordt aandacht besteed aan vijf strategische gebieden:

- Verandering brengen in de manier waarop onze maatschappij tegen ondernemers aankijkt
- Omstandigheden scheppen die meer mensen ertoe aanzetten ondernemer te worden
- KMO's en ondernemers in staat stellen om te groeien en concurrerend te blijven
- De financiering van KMO's en ondernemers verbeteren
- Een KMO-vriendelijker regelgevings- en administratief kader creëren

De Commissie zal samenwerken met de lidstaten en andere belanghebbenden om deze doelstellingen in concrete resultaten om te zetten, met name door:

* een ondernemingsgerichte mentaliteit te stimuleren bij jongeren;
* na te gaan hoe de faillissements- en andere regelgeving kan worden aangepast om het stigma op falen te verkleinen;
* bedrijfsoverdrachten te vergemakkelijken;
* na te gaan of socialezekerheidsvoorzieningen mensen ontmoedigen om de stap van werknemer naar zelfstandig ondernemerschap te zetten;
* ondersteuning te verlenen die specifiek is afgestemd op de behoeften van vrouwen en etnische minderheden;
* te zorgen voor meer eigen vermogen en sterkere balansen in kleine en middelgrote ondernemingen, zodat er een evenwichtiger verdeling ontstaat tussen eigen financiering, leningen bij banken en andere vormen van externe financiering;
* te luisteren naar het MKB in het kader van de algemene effectbeoordeling van beleidsmaatregelen;
* de naleving van de fiscale wetgeving minder ingewikkeld te maken.

Het succes van deze maatregelen hangt af van de wil van de lidstaten en bedrijfsorganisaties om deze positieve agenda voor ondernemerschap daadwerkelijk uit te voeren.

Groenboek Ondernemerschap in Europa

Mee r informatie