Bananenoorlog allicht nog niet voorbij!

• 2011-02-03
• Geldzaken & handel Europa in de wereld

Na 16 jaar bananenoorlog, stemde het Europees Parlement vandaag een voorstel dat een einde moet maken aan dit fruitig conflict.

"Hoewel dit nieuwe Europese bananenregime in lijn ligt met de zogenaamde Doharonde, de onderhandelingen binnen de wereldhandelsorganisatie waarbij duurzame ontwikkeling en milieu prominenter op de agenda kwamen, biedt het nog steeds te weinig garanties voor de producerende landen en de boeren in het Zuiden", meent Bart Staes, Groen!-europarlementslid, die tegen stemde.

De EU, die 's werelds grootste invoerder van bananen is, wil de invoerheffing op de Zuid-Amerikaans 'dollar'bananen verlagen en voorziet daarnaast voor 190 miljoen euro maatregelen om de ASC-landen te helpen met hun productie. Het bevoorrechte systeem van lage invoerrechten voor de voormalige Europese kolonies, wordt nu dus vervangen door een rechtstreekse subsidie.

Staes: "Op zich prima als overgangsbeleid, maar doordat dit geld rechtstreeks naar de begroting van die landen gaat, is er weinig toezicht op of het effectief zal gebruikt worden voor diversificatie van de monoculturen, de opleiding van arbeiders, enz..."

Eind 2009 stelde de Wereldhandelsorganisatie een eind aan de bananenoorlog tussen Latijns Amerika met de VS (Chiquita) enerzijds en de Europese Unie anderzijds, door een nieuw regime rond invoerrechten te onderhandelen. Lang duurde dit niet. Amper 2 maanden later doorkruisten nieuwe voorkeurtarieven tussen Colombia/Peru en Centraal Amerika het WTO-akkoord.

Staes: "Ecuador, dat voorlopig als enige land niet onder het nieuwe akkoord valt, zal allicht onder druk gezet worden om aan te sluiten bij het vrijhandelsakkoord tussen Colombia/Peru en Centraal Amerika. Het gaat de Unie duidelijk niet om respect voor sociale en milieucriteria, maar om geld."

Het voorstel bevat een reeks aanbevelingen om de situatie van de benadeelde producenten te verbeteren. Maar Staes vindt de poging van de Europese Commissie om vrede te brengen tussen de verschillende belanghebbenden ronduit zwak.

Staes: "Door de grote spelers te bevoorrechten, zullen bananen steeds goedkoper worden doordat plantages in handen van multinationals steeds groter worden en zij ontoereikende ecologische en sociale standaarden hanteren".